USKLIKNIMO S LJUBAVLJU! Danas se slavi Savindan, prema narodnom verovanju ako na ovaj praznik zagrmi desiće se...

Savindan se obeležava u čast prvog srpskog arhiepiskopa, prosvetitelja, i književnika.

Sveti Sava rođen je kao Rastko Nemanjić, bio je prvi srpski prosvetitelj i arhiepiskop, diplomata, zakonodavac i književnik. Smatra se jednom od najznačajnijih ličnosti srpske istorije, osnivačem srpske crkve i začetnikom srpske srednjovekovne književnosti.

Rođen je 1169. godine kao najmlađi sin srpskog župana Stefana Nemanje, ali se odrekao svetovnog života i zamonašio na Svetoj Gori. U Srbiju se vratio 1208. godine. Najznačajnija dela Svetog Save su "Žitije Svetog Simeona", "Karejski tipik", "Hilandarski tipik" i "Studenički tipik". U Nikeji je 1219. izdejstvovao autokefalnost srpske crkve i srpsku arhiepiskopiju.

Umro je u Trnovu 25. januara 1236. godine, na povratku sa hodočašća u Jerusalim, a prema zapisima iz tog vremena, vest o njegovoj smrti u Srbiju je stigla 27. januara. Njegove mošti su prenete iz Trnova u Srbiju i sahranjene u manastiru Mileševa 1237. godine.

Informer

Kult Svetog Save bio je vrlo jak u srpskom narodu, pa je veliki vezir Sinan-paša 1594. godine naredio da mošti Svetog Save budu spaljene u Beogradu, na Vračaru.

Praznik Svetog Save jedan je od najvećih hramovnih i porodičnih praznika u srpskom narodu, svetkuju ga mnoge zanatlije, proglašen je i za školsku slavu, a oni koji ga praznuju priređuju prigodne priredbe uz sečenje slavskog kolača.

Za školsku slavu ovaj praznik je ustanovljen 2. januara 1840. godine na predlog Atanasija Nikolića, rektora Liceja iz Kragujevca. U odluci Popečiteljskog prosvještenija, predstavnici državne i crkvene vlasti propisali su da se Sveti Sava proglašava za patrona svih naših škola i da se od tada u svim školama najsvečanije proslavlja. Savindan se proslavljao kao školska slava sve do 1945. godine, kada je ukinut odlukom tadašnjih vlasti, a posle poluvekovne zabrane u komunističkom režimu, ponovo se nastavilo sa proslavljanjem ovog praznika.

Praznična pesma za Savindan je Himna svetom Savi.

Mnoge vrste zanatlija iz Srbije su ga smatrale svojim patronom i uzimale njegov dan za esnafsku slavu, pa su tako Svetog Savu za esnafsku slavu uzele zanatlije užari, mutavdžije, opančari, obućari... U mnogim krajevima Svetog Savu naročito praznuju stočari.

Narodna verovanja i običaji

Mnogi srpski narodni običaji oko Svetog Save vezani su za stoku i za strah od vukova pa se tako pred Savindan nije smela stoka terati u šumu iz straha od vukova. Takođe, tih dana se ništa nije smelo raditi sa sečivom, britve nisu otvarane da bi vucima čeljusti ostale sklopljene, a žene nisu smele ništa bojiti u crveno da vuci ne bi klali stoku.

Postoji mnogo srpskih narodnih verovanja vezanih za Savindan, među kojima i to da će se, ako na Svetog Savu grmi, desiti važni događaji u zemlji.

Bonus video: