Autor: Informer.rs

30.01.2024.

21:09

Foto: wikipedia

Društvo

Tukao se sa Albancima, Turcima, Mađarima i Nemcima! Ovo je neverovatna sudbina prvog srpskog vojnog pilota!

Rođen 17. maja 1888. godine u Stragarima, seocetu na padinama planine Rudnik, u okolini Kragujevca, Topole i Gornjeg Milanovca.

Osnovnu školu i nižu gimnaziju je završio u Kragujevcu, a 1905. godine stupio je u podoficirsku školu koju završava sa odličnim uspehom.

Iz klupe na front!

Nakon konkursa na koji se prijavio 171 kandidat, izabrana su trojica oficira i trojica podoficira, koja su krajem maja 1912. godine počela sa usavršavanjem u vazduhoplovnim školama Luja Bleria i Morisa Farmana, na aerodromu Etamp, kod Pariza, u Francuskoj.

Pored podnarednika Tomića za Pariz su još otputovali: pešadijski poručnik Miloš Ilić, inžinjerijski kapetan Jovan Jugović, artiljerijski poručnik Živojin Stanković, konjički narednik Mihajlo Petrović i artiljerijski podnarednik Vojislav Novičić od kojih je samo Tomić doživeo pozne godine.

Pošto nisu znali jezik domaćina, odmah se prešlo na praktičnu obuku. S početka su avione blerio i „farman” vozili pistom kao automobile, potom su počeli da lete s instruktorom u avionu s duplim komandama, na kraju samostalno.

Informer

Tomićev avion tokom opsade Skadra 1912. godine

Oktobra 1912. godine počeo je Prvi balkanski rat, Crna Gora, Bugarska, Grčka i Srbija su se udružile protiv Osmanskog carstva.

U ovom ratu, Vazduhoplovna komanda Srpske vojske je imala prvo borbeno iskustvo.

Februara 1913. godine Vrhovna komanda Srpske vojske donela je odluku da se osnuje ekspedicioni Primorski aeroplanski odred sa zadatkom da pomogne crnogorske kopnene snage protiv osmanske vojske koje su se utvrdile u Skadru nedaleko od jadranske obale.

Novoosnovana vazduhoplovna jedinica, Primorski aeroplanski odred, prva srpska borbena vazduhoplovna jedinica, sa 4 aeroplana i 5 pilota, bila je pod komandom majora Koste Miletića.

Sredinom marta 1913. godine, ova borbena jedinica je smeštena nedaleko od linije fronta na improvizovanom letelištu u selu Barbaluši.

Nakon pogibije svog školskog druga pilota Mihajla Petrovića, narednik Miodrag Tomić uspešno su izvodi izviđačke letove iznad neprijateljskih linija, a tokom narednih dana, piloti Miloš Ilić, Stanković i Tomić bacaju na neprijateljske položaje male bombe i nastavljaju sa izviđačkim letovima.

Informer

 

Tokom Drugog balkanskog rata Miodrag Tomić tokom mesec i po dana, koliko je trajao rat sa Bugarima, izvodi zadatke koji su se sadržali od 14 letova iznad neprijateljske teritorije.

Tokom jednog leta iznad Krive Palanke, Tomić je primetio bugarski aeroplan u vazduhu, pošto nijedan od njih nije imao oružje kod sebe, pozdravili su jedan drugoga sa mahanjem ruke.

Prvi Svetski rat i vazduhoplovna komanda

U svrhe svog izviđačkog leta u ranim fazama rata kako bi otkrio pontonski most koji je austrougarska vojska pokušala da podigne preko Drine, Tomić je poleteo na svom Bleriu jednosedu sa letelišta u selu Jevremovac 27. avgusta u pet časova po podne.

Iznad Mišara susreo se sa jednim neprijateljskim avionom i bili su sasvim blizu jedan drugome kada je izviđač-strelac otvorio vatru iz pištolja.

Kako Tomić nije bio naoružan, morao je da se spasava naglim poniranjem. Ovo se u istoriji smatra prvom razmenom vatre vatre između dva aviona u istoriji.

Tomić je tokom rata nastavio da obavlja izviđačke letove sve dok nije oboleo od tifusa, nakon čega se ponovo vraća na ratište.

Nakon Trojne invazije i okupacije Srbije dolazi do povlačenja Srpske vojske preko zavejanih planina Crne Gore i Albanije prema ostrvu Krf, u Jonskom moru, u zimu 1915/16. godine.

U toku povlačenja srpske vojske leteo je samo pilot Miodrag Tomić. Održavao je vezu između štabova armija i Vrhovne komande, prevozio visoke oficire, poštu i novac.

Srpska aeroplanska eskadra, kao i ljudstvo francuske eskadrile, zajedno su se povlačili sa srpskom vojskom. U junu 1916, posle oporavka, oko 150.000 pripadnika Srpske vojske se priključilo savezničkim francuskim i britanskim trupama na Solunskom frontu.

Informer

Pretrpeo je znatna oštećenja, a jedan metak je prekinuo crevo za dovod goriva nakon čega je motor stao.

Nije mu ostalo ništa drugo nego da pronađe teren za prinudno sletanje, što je i uradio kod sela Kapinjani. Tomić je ostao nepovređen.

U međuratnom periodu bio je prvi upravnik novoizgrađenog aerodroma jugoslovenskog civilnog vazduhoplovstva i društva "Aeroput", a takođe je odlikovan i Karađorđevom zvezdom za odbranu otadžbine.

Taj aerodrom je u nakon invazije Trećeg Rajha na Beograd, srušen, a na tom mestu se danas nalazi naselje "Erport Siti".

Kada je nemačka komanda 1941. godine napala prestonicu. Tomić kao pilot u svojim pedesetim godinama na čelu Šestog lovačkog puka učestvuje u odbrani Beograda. 

Međutim tehnički i brojčano nadmoćniji Luftvafe uspeva da porazi jugoslovenske pilote, nakon čega Tomić završava kao ratni zarobljenik u jednom nemačkom logoru.

Nakon rata, pošto nije podržavao novu komunističku vlast emigrira u Čikago gde je kasnije dočekao penziju i preminuo.