01.12.2023.

09:13

Foto: Shutterstock

Društvo

Danas je Svetski dan borbe protiv HIV-a: Najmlađa zaražna osoba u Srbiji ima samo 17 godina

Najmlađa zaražena osoba, kojoj je HIV otkriven ove godine, imala je svega 17 godina, dok je nastarija imala 74 godine, podaci su Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut".

Dr Danijela Simić iz Instituta Batut kaže da je važno da se osobe testiraju odmah nakon rizičnog seksualnog odnosa, jer uz ranu dijagnostiku i savremenu terapiju virus može da se drži pod kontrolom i da se infekcija ne prenosi na druge osobe.

"Od 124 osobe kojima je dijagnostikovana HIV infekcija u ovoj godini, polovina je iz Beograda, trećina je iz Vojvodine. To je i očekivano, jer se tu najviše ljudi testira. Kao i do sada 11 puta je više muškaraca. To je trend koji pratimo i koji se održava", rekla je ona na konferenciji za novinare povodom Svetskog dana borbe protiv side.

Novoinficirani su uglavnom mladi ljudi, najviše njih je u starosnoj dobi od 20 do 49 godina. Svaka četvrta osoba je bila uzrasta od 20 do 29 godina. Dominantan put prenosa infekcije bio je nezaštićen seksualni odnos.

"Nezaštićen seksualni odnos je najčešći put prenosa HIV infekcije, ali i nekih drugih polnih prenosivih infekija, kao što je sifilis", navela je Simić.

Infekcija se otkriva kasno

Ono što posebno brine lekare je što se infekcija otkriva kasno. Svaka četvrta osoba kod koje je ove godine dijagnostikovan HIV, već je imala razvijen klinički AIDS (sidu), dok je svaka druga je imala simptomatsku HIV infekciju.

"Samo 17 odsto, odnosno 14 osoba je infekciju otkrilo u najranijem stadijumu, akutne HIV infekcije. Nama je želja da motivišemo ljude, najviše mlade, ali i starije da se testiraju na HIV što ranije. Ukoliko ste imali rizično ponašanje nije dovoljno jedanput se testirati, već se testirati više puta", rekla je Simić.

Načelnik odeljenja za HIV Infektivne klinike UKCS prof. Jovan Ranin kaže da su pacijentima sa HIV infekcijom u Srbiji dostupni savremeni lekovi, da se sa terapijom počinje odmah nakon uspostavljanju dijagnoze, a najkasnije sedam dana od pozitivnog testa.

"Time se smanjuje morbiditet i mortalitet. To znači da rana terapija HIV lekovima sprečava trajna oštećenja imunskog sistema i svih organa. Ta oštećenja bi virus napravio da se koristi stari terapijski pristup i da se na početak lečenja čeka dugo", rekao je Ranin za Euronews Srbija.

On je naveo da je važno da se HIV infekcija otkrije što ranije, da se uz terapiju virus drži pod kontrolom i sprečava stradanje organa - jetre, pankreasa, bubrega, kostiju. 

Otkrivanje infekcije kasno, kada se već razvije sida ograničava mogućnost lečenja. Čak 35 osoba koje su ove godine saznale da su zaražene HIV-om, saznale su da imaju i AIDS (sidu).

"Od 35 osoba kojima je dijagnostikovan AIDS opet je trećina iz Vojvodine. Najmlađa osoba sa dijagnozom side imala je samo 22 godine, a najstarija 76 godina. Seksualana način transmisije je dominantan", dodala je Simić.

Od side je ove godine umrlo 10 osoba, što je manje nego prošle godine kada je sida potpisala 20 smrtovnica. Lekari kažu da je strateški cilj da u Srbiji bude manje 10 umrlih do kraja 2025. godine.

"Od side se ne mora umreti. Najmlađa osoba koja je umrla ove godine imala je 28 godina, a najstarija 84 godine. Vidimo da su svi pod rizikom. Aksenat je na mladima da se više testiraju", navela je ona.

Među  umrlima od AIDS po četiri osobe su iz Beograda i Vojvodine i po jedna osoba iz Nišavskog i Zlatiborskog okruga.