Informer istražuje: Evo šta se krije iza pretvaranja pravoslavne crkve u katoličku na Kosovu i Metohiji

Ovo je objavila Eparhija raško-prizrenska, ukazjući na "očiglednu nameru prištinskih vlasti da prisvoje baštinu Srpske pravoslavne crkve". Sve je počelo tako što je takozvano Ministarstvo kulture u Prištini bez konsultacija sa SPC počelo da vrši radove na pravoslavnoj crkvi u selu Gornje Vinarce. 
Kako se navodi pred crkvom je postavljen znak "Ministarstva kulture Kosova" gde se pominje opet naziv "katolička crkva u Vinarcu" i navode dve firme koja obavlja radove, koji su, kako se tvrdi, pri kraju.

U Gornjem Vinarcu nikada nisu živeli katolici

Iz Eparhije raško-prizrenske navode da je crkva pod imenom "katolička crkva u Gornjem Vinarcu" uvrštena u spisak „spomenika pod zaštitom Ministarstva kulture u Prištini iz 2016. godine.

Takođe, u tekstu na internetu koji se poziva na izvore iz ministarstva pominje se da je popravljen krov od kamenih ploča, urađen trotoar i da je crkva iznutra omalterisana, a fotografije pokazuju da su stavljena privremena vrata.
-  Pravoslavna crkva u Vinarcu postoji još od 14. veka, u selu koje je tada bilo čisto srpsko, sa 15 srpskih domova, što je zabeleženo i u turskom popisu neposredno nakon osmanskog osvajanja Kosova i Metohije u oblasti Isa-bega Ishakovića, 1455. godine. U dokumentu koji je izdao Orijentološki institut iz Sarajeva 1964, koji je radio i druge turske popise iz kojih se vidi tadašnji sastav stanovništva, pominju se vinogradi u ovom selu, po čemu je očigledno i dobilo ime. Po svojoj građevinskoj strukturi jasno se vidi da je crkva u Vinarcu slična grobljanskim crkvama iz 14-15. veka kojih je više na širem prostoru, sa oltarskom apsidom i za pravoslavnu tradiciju karakterističnom nišom za proskomidiju. U selu se ne pominje prisustvo rimokatoličke zajednice, a koliko je poznato Eparhiji raško-prizrenskoj, rimokatolička biskupija nikada nije koristila ovu crkvu, niti o njoj ima ikakvih pisasnih podataka i materijalnih dokaza - navode u eparhiji.

Oni ističu da su 1999. godine, crkvu koristili pravoslavni vernici koji su se u njoj okupljali na prvi petak posle Vaskrsa, jer je crkva bila posvećena "Životvornom istočniku".

- Nakon proterivanja srpskog stanovništva, crkva u Gornjem Vinarcu je oskrnavljena, zapaljena, ispisana grafitima, a ulazna vrata su polomljena. Naša Eparhija se ne protivi obnovi svojih svetinja, od kojih još mnoge koje su uništili albanski ekstremisti 1998-1999. i dalje stoje u ruševinama, ali se oštro protivi korišćenju navodne obnove radi preuzimanja srpske kulturne baštine i menjanja identiteta u cilju istorijskog revizionizma. Zato je obnova porušenih srpskih crkava nakon Martovskog pogroma rađena pod nadzorom Saveta Evrope koji je garantovao zaštitu prava SPC - objašnjavaju iz Eparhije.

Upozoravaju da "ako je prvi deo strategije albanizacije ovog prostora bio proterivanje srpskog stanovništva nakon rata 1999. kada je oko 200.000 Srba i nealbanaca bilo prinuđeno da napusti ove krajeve, i sistematsko uništavanje srpskih pravoslavnih crkava i grobalja da bi se zatrli svi tragovi našeg istorijskog postojanja, sada je protivno svim normama, ali i kosovskim zakonima cilj albanskih institucija na Kosovu da te crkve koje su rušene samostalno obnavlja menjajući njihov identitet".

- Nažalost, to je stanje mnogih naših crkava koje su u toku rata 1998-1999. godine oštetili ili uništili albanski ekstremisti. Ovo je još jedno svedočanstvo da o crkvi koju je lokalno albansko stanovništvo smatralo srpskom, jer u protivnom ne bi bila skrnavljena i paljena, što je slučaj i sa mnogim drugim crkvama i manastirima koji su napadani, a sada se u medijima ili preko Ministarstva u Prištini proglašavaju za "albanske crkve" - ističe se u saopštenju Eparhije.

Verski analiticar Draško Đenović za Informer navodi da SPC mora da se obrati za pomoć međunarodnim verskim organizacijama, kako bi rešila ovaj problem. Kako objašnjava, perfidna zamisao prištinskih vlasti mora biti osujećena.

- Njihov cilj je da se sve što je srpsko zatre! Na osnovu zemljišnjih knjiga se može jasno videti da li ta crkva pripada SPC. Takođe, treba imati u vidu da Vatikan nije priznao Kosovo. SPC treba da se obrati međunarodnoj biskupskoj konferenciji Svetog Ćirila i Metodija na lijem je čelu beogradski biskup Ladislav Nemet. Ovakvo prisvajanje je nedopustivo - navodi Đenović.

On ističe da na ovom području deluje i nekoliko raspopa albanske pravoslavne crkve. Kako ističe, ova kanonski priznata crkva nema svoj uticaj na području Kosova i Metohije, ali oni koji su izopšteni iz nje nelegalno deluju na K i M. 
- Koriste ih tamošnji albanski političari za "specijalne zadatke" - navodi Đenović.

Informer

Žele etnički čistu albansku teritoriju

Poslanicasa Kosova i Metohije Danijela Vujičić za Informer navodi da je pokušaj albanizacije ovog prostora je počelo proterivanjem srpskog stanovništva nakon rata 1999 god. kada je oko 250.000 Srba i nealbanaca bilo prinuđeno da napusti ove krajeve, kao i sistematskim uništavanjem srpskih pravoslavnih crkava i grobalja da bi se zatrli svi tragovi našeg istorijskog postojanja na KiM. 
- Kosovske institucije godinama unazad ignorišu postojanje SPC-a do te mere da su je čak optuživali da je glavni centar za šverc oružija, potpomognuti Alisom Kerns kako bi je unizili do te mere i time prekroje našu istoriju, izbrišu identitet i kulturna nasleđa. Sve u cilju stvaranja etnički čiste albanske teritorije. Ovo je ozbiljan pokušaj brisanja svega srpskog na KIM. Nažalost, to je stanje mnogih naših crkava koje su u toku rata 1998-1999. godine oštetili ili uništili albanski ekstremisti. Ovo je još jedno svedočanstvo da o crkvi koju je lokalno albansko stanovništvo smatralo srpskom, jer u protivnom ne bi bila skrnavljena i paljena, što je slučaj i sa mnogim drugim crkvama i manastirima koji su napadani- navodi naša sagovornica.