Foto: jugmedia.rs
Srbija
Bog im je oduzeo, ali im je onda i dao! Tone zemlje prekrile su kuće i imanja, pregradile Jovačku reku...Ostalo je samo groblje...
U ovoj, jednoj od najvećih prirodnih katastrofa u Srbiji, pregrađena je Jovačka reka, formirana je prirodna brana, a tako je nastalo više urvinskih jezera.
Poznata kao Jovačka jezera uz, istoimeno najveće, nastala su i pet manjih Žilovje, Rusimovo, Živkovo, Crkveno i Malo. Pre deset godina odlukom Skupštine opštine Vladičin Han stavljena su pod zaštitu, kao Spomenik prirode i zaista su, tvrde i geolozi, prava prirodna retkost.
Informer
Sam njihov nasatanak, još netaknuta priroda gde divlja gradnja nije uzela maha, jedinstvene destinacije za ljubitelje ekstremnih sportova i ono što je najvažnije – brojne i retke biljne i životinjske vrste, predstavljaju raj za zaljubljenike u prirodu kao i razvoj turizma.
Prethodnih godina pohodili su ga izviđači iz mnogih mesta u Srbiji, ali i skauti iz Francuske, Engleske i još nekih evropskih zemalja u organizaciji Balkanskog skautskog centra.
U Jovačkom jezeru otkriveno je 11 vrsta riba: potočna mrena, krkuša, klen, zlatni i srebrni karaš, šaran, som, i drugo što predstavlja veliki izazov za ribolovce. Tu je nastanjena i barska kornjača kao i dugonogi mrmoljak, strogo zaštićene vrste. Stručnjaci su registrovali i 71 vrstu leptira. Od biljnih, strogo zaštićene vrste su: plivajuća resina, ali i kleka, mešinka, vodena perunika, oman, crveni noćurak, kalužđarka, i čičak...
Najveće, Jovačko jezero, dugačko je 1.500 metara, široko 200, a dubina na pojedim mestima premašuje 10 metara.
Kupanje u njemu se ne preporučuje neiskusnim plivačima, jer je nekada, kao popularno loklano kupalište, odnelo više života, ali narednih godina ceo ovaj kraj mogao bi da zablista kao turistički kraj...
Meštani Vladičinog Hana tome se nadaju...
Ranjena zemlja...
Masa koja je krenula sa Oblika iz susednog Grota, kobne noći između 17. i 18. februara 1977. godine pokrenula je 150 miliona metara kubnih zemlje, kojom bi moglo da se ispuni, na primer, 150 fudbalskih stadiona. Erozija tla koja je trajala nekoliko dana, sa lica zemlje zbrisala je 11 od tadašnjih 16 mahala, pa su se i ostaci kuća našli pod vodom. Ova prirodna katastrofa, "poštedela" je samo seosko groblje. Sa suprotne strane Jovačke reke, ostalo je i nekoliko mahala...
Informer
Klizište u Jovcu, srećom, nije odnelo ni jedan život. Međutim, 58 porodica je ostalo bez igde ičega. Oni su naseljeni u obližnjem, ravničarskom selu, Stubal, gde je njihovo naselje nazvano – Jovačko.
Život na "ranjenoj" zemlji nikada se nije vratio. Nekadašanji Poljoprivredni kombinat „Delišes“ u Vladičinom Hanu je na 28 hektara, početkom osamdesetih godina prošlog veka podigao voćnjake. Preostali deo je pošumljen, da bi se sprečila neka nova erozija. Posle komasacije, vraćeno je starim vlasnicima, ali gotovo niko ga ni danas ne koristi.