DANILO KIŠ bi danas napunio 80 godina

Pre osam decenija, na današnji dan 1935. godine, rođen je pisac Danilo Kiš

Njegova antologijska dela "Peščanik", "Grobnica za Borisa Davidoviča", "Enciklopedija mrtvih" i druga, prevođena su i objavljivana širom sveta.

Rođen je u Subotici, a njegova porodica napustila je Novi Sad 1942. posle masovnog ubijanja Jevreja i Srba od strane mađarskih okupacionih trupa, poznatog kao - Racija, i zaputila se na sever u Mađarsku, u rodni kraj njegovog oca Eduarda.

Jevrejsko poreklo oca odredilo je tragičnu sudbinu porodice. Eduard Kiš uhapšen je 1944. godine i ubijen u koncentracionom logoru Aušvic. Porodica je deportovana u Cetinje, rodno mesto Danilove majke Danice, rođene Dragičević.

Danilo Kiš diplomirao je 1958. godine na Filolozofskom fakultetu u Beogradu, kao prvi u generaciji, na katedri za opštu književnost. U to vreme je bio član uredništva studentskog časopisa "Vidici".

Počeo je kao pesnik i prevodilac, predvodio je sa francuskog, ruskog i mađarskog jezika, a potom se okrenuo prozi kojom je u drugoj polovini 20. veka izveo, kako književni teoretičari i istoričari navode, "poetički preokret u srpskoj književnosti".

Posle dela "Bašta i pepeo" (objavljeno 1965. godine), "Peščanika" (NIN-ova nagrada za najbolji roman 1972. godine), usledili su novela "Grobnica za Borisa Davidoviča" (1976) i prvo izdanje "Enciklopedije mrtvih", 1980. godine.

"Enciklopediju mrtvih" zajednički su objavili "Prosveta" iz Beograda i zagrebački "Globus", kao desetu knjigu Dela Danila Kiša.

Drugo izdanje objavila je "Prosveta" pet godina kasnije i od tada su na srpskom jeziku štampane desetine izdanja ove knjige. Te, 1985. je objavljeno i prvo inostrano izdanje, na francuskom jeziku, u izdanju "Galimara".

Usledila su izdanja na holandskom, mađarskom, nemačkom, slovenačkom, španskom, portugalskom, italijanskom, švedskom, albanskom, engleskom, slovačkom, poljskom, turskom, hebrejskom, norveškom, grčkom, češkom, rumunskom, ukrajinskom, japanskom, makedonskom, bugarskom i kineskom.

Na pojedinim od tih jezika "Enciklopedija mrtvih" je štampana u više izdanja, mestimicno je čak u okrilju jedne kulture imala i više različitih prevoda.

U najnovijem izdanju na srpskom, beogradski izdavač Arhipelag, objavio je Dela Danila Kiša u deset knjiga, priredijivač izdanja je bila Mirjana Miočinović. Izdavač je podsetio da da zajedno sa knjigom "Grobnica za Borisa Davidoviča" novelistički ciklus u prozi "Enciklopedija mrtvih", "oličava veliko finale jedne jedinstvene književne i životne avanture".

Sam Kiš je u "Post skriptumu" uz priče iz "Enciklopedije mrtvih", zabeležio: "Sve priče u ovoj knjizi u većoj ili manjoj meri u znaku su jedne teme koju bih nazvao metafizičkom, od speva o Gilgamešu, pitanje smrti jedna je od opsesivnih tema literature".

Dopisni član SANU postao je decembra 1988.

Danilo Kiš je preminuo u Parizu 15. oktobra 1989, sahranjen je u Aleji velikana na Novom groblju u Beogradu.

Ostavite komentar

Pravila komentarisanja:

Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.

Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.

Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.

Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.