Zašto školska godina počinje baš 1. septembra? Datum očuvan kroz tradiciju, na kraju ozvaničen i kroz zakone!

Tokom srednjeg veka, obrazovanje je bilo usko povezano sa crkvom, a škole su uglavnom bile osnivane pri crkvi. Razlog za ovo je to što su se u manastirima i crkvama čuvale knjige koje su sveštenici pisali, tumačili i prepravljali, tako da su oni bili jedni od retkih obrazovanih i pismenih ljudi.

Crkva je imala veliki uticaj na razvoj obrazovanja u celom svetu, pa tako i u Srbiji. Pošto je školovanje bilo moguće samo u crkvama, tokom formalnog obrazovanja poštovala su se crkvena pravila – tako da su i datumi polaska u školu bili usklađeni sa crkvenim kalendarom. 

Još 325. godine car Konstantin Veliki je u Nikeji okupio prvi vaseljenski sabor, a jedna od odluka koje su tada donete bila je da se datum 1. septembar, po crkvenom kalendaru, od tog trenutka smatra početkom nove kalendarske godine.

Vezani za crkvu, učenici u Srbiji su tokom srednjeg veka školsku godinu započinjali zapravo prvog dana kalendarske godine, a to je bio 1. septembar. Taj dan označavao je novi početak, nova iskustva, pa je smatrano prikladnim i da označava i početak usvajanja novih znanja i veština.

Početak školske godine 1. septembra zaživeo je još u prvim školama koje su osnovane u Srbiji, očuvao se kroz tradiciju, da bi na kraju bio i ozvaničen i kroz zakone.

U bivšim sovjetskim republikama 1. septembar se proslavlja praznik – Dan znanja

Datum početka školske godine i u Rusiji je 1. septembar, iz istog razloga kao i u Srbiji.

Međutim, ono što je različito jeste da se u Rusiji ovaj datum proslavlja kao Dan znanja. Zvanični državni praznik postao je na osnovu Uredbe Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR-a „O praznicima i nezaboravnim danima“ koja je doneta 1. oktobra 1980. godine.

Tog dana deca dolaze u školu svečano obučena, sa cvećem, organizuju se priredbe, sajmovi i festivali, čestita se učiteljima i nastavnicima.

Dan znanja se i dalje slavi, ne samo u Rusiji, nego i u Kazahstanu, Belorusiji, Jermeniji, Letoniji i drugim postsovjetskim zemljama.

U većini država na svetu ne postoji zvaničan datum za početak školske godine

U Španiji je prvi dan škole promenljiv datum, a u različitim provincijama zemlje školska godina počinje u različito vreme. Ipak, prema zakonu, svi studenti moraju započeti studije najkasnije do 1. oktobra.

Sjedinjene Američke Države su pitanje o datumu polaska u školu ostavile državicama. Svaka država rešava ovo pitanje nevezano za odluke ostalih država, a uglavnom se odluči da školska godina počne bilo kog dana u avgustu ili početkom septembra.

Slično Sjedinjenim Američkim Državama, u Nemačkoj svaka od 16 pokrajina samostalno odlučuje o dužini trajanja školske godine.

U Australiji školska godina započinje nakon Dana Australije, što je najveći državni praznik u zemlji i svake godine se obeležava 26. januara. Međutim, u slučaju da 27. januar bude u drugoj polovini nedelje, onda nastava počinje od sledećeg ponedeljka.

Datum početka školske godine je tradicionalno 1. septembar u Irskoj, Sloveniji, Mađarskoj, Makedoniji i Poljskoj.