Znate li na kom je mestu popijena prva kafa u Srbiji? Niko ne pogodi iz prve

Kafa je sastavni deo života miliona ljudi širom sveta. Tako je i u Srbiji – ispijanje prve jutarnje, putne, popodnevne, one koju popijemo na poslu, ili one koju povezujemo sa opuštanjem i ćaskanjem sa prijateljima, poseban je ritual za svakog od nas. A taj ritual, po svoj prilici, na ovim prostorima, traje više od pet vekova!

Prapostojbinom kafe danas se smatra Etiopija, država u istočnoj Africi. Ne zna se pouzdano kada je ova biljka otkrivena i kada je tamo počela da se koristi. Poznato je da su u davnoj prošlosti zrna biljke kafe služila kao dodatak jelu i za pravljenje vina.

Najkasnije u 9. veku kafa je prešla Crveno more i odomaćila se među stanovništvom na Arabijskom poluostrvu. Veruje se da je ova oblast u jugozapadnoj Aziji i mesto rađanja napitka koji mi danas znamo pod imenom "kafa". Iako su u prvo vreme Arapi brižljivo čuvali tajnu njenog pravljenja, kafa se odatle tokom vekova raširila po celom svetu - počev od Bliskog i Srednjeg Istoka, pa nadalje.

Značajna stanica u tom "putešestviju" bio je i Beograd…

Kafa po prvi put među Srbima

Svakodnevno ispijanje kafe bilo je značajan deo društvenog života u Osmanskom carstvu. Zato se veruje da je, zajedno sa turskim osvajanjima, i ona stigla na Balkan. Stigla i svima se svidela!

Iako je verovatno da su se stanovnici južnih krajeva Srbije još i pre upoznali sa ovim napitkom, prvo "zvanično mesto" gde se služila i ispijala kafa otvoreno je u Beogradu 1522. godine. Zvalo se - kafana!

Foto: printscreen

Godinu pre toga vojska Sulejmana Veličanstvenog osvojila je Beograd. Turci su se nastanili u gradu donoseći sa sobom nove običaje. Jedan od njih bio je ispijanje kafe. Na javnim mestima, to je bilo moguće jedino u kafanama čije ime i dolazi od turske reči "kahvehane" preuzete iz arapskog i persijskog "qahve" (kafa) i "khane" (kuća) ili, rekli bismo - "kuća kafe".

O prvoj kafani u Beogradu ne zna se mnogo. Bila je podignuta negde na Dorćolu koji je, zbog svog položaja, u to vreme bio centar trgovine i raskršće mnogih puteva. Ako je i imala ime, ono do danas nije sačuvano. Poznato je da se nalazila na spratu kuće i da su gosti u njoj sedeli na podu. Služila se samo kafa i to u malim šoljama, a ulaz je bio dozvoljen jedino muškarcima.

Odavde, kafa se dalje širila na Zapad, ka Evropi, gde je počela da stiže i sa trgovcima sa Orijenta i ubrzo postala jedan od omiljenih napitaka tamošnjeg stanovništva. Prva kafana u Engleskoj počela je da radi u Oksfordu 1650. godine. U Beču, prva prodavnica kafe otvorena je 1683. godine, a postoji i podatak da je sredinom 18. veka samo u Veneciji postojalo više od 200 kafana!

Ipak, i Beogradu je ostalo nešto po čemu je mogao da se diči - jer, osim od onih u Parizu ili Londonu, njegova kafana bila je starija čak i od Carigradske! Prvu kafanu u prestonici Osmanskog carstva otvorila su dvojica Sirijaca 1555. godine.

Kafa kao nezaobilazni deo svakog razgovora

Od tih "dorćolskih početaka" do današnjih, modernih vremena, kafa je u Srbiji prešla dug put. Prešla, i na tom putu postala nezaobilazni deo svakodnevnog života.

Negde tokom 19. veka iz muškog se proširila i na ženski svet - dame iz građanskih slojeva društva u to vreme počele su da organizuju sedeljke u svojim salonima, druže se sa prijateljicama, razgovaraju i ispijaju kafu. Tada ovaj napitak dobija onu, danas tako prepoznatljivu dimenziju - priču i opuštanje uz šoljicu divnog, toplog napitka.

Zabeleženo je da se ispijanje kafe kao deo društvenog događaja prvi put pominje u dokumentu iz 1892/93 iz Smedereva gde je, u letnjikovcu dinastije, kraljica Natalija Obrenović priredila prijem.

Uz kafu se razgovaralo, pregovaralo i dogovaralo. Ona se ispijala polako, "natenane" i tako da se uživa u svakom trenutku. A, tako je i danas…

Ostavite komentar

Pošalji komentar

Pravila komentarisanja:

Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.

Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.

Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.

Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.