SRBI SU DALI SVE ZA JEDINSTVO: Na današnji dan proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca - prva zajednička država Južnih Slovena!

Kako je stvorena nova zajednice Južnih Slovena

Na današnji dan pre 103 godine proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca - prva zajednička država Južnih Slovena.

Po završetku Prvog svetskog rata stvorili su se uslovi za stvaranje zajedničke države koja bi okupila Južne Slovene koji su živeli na području Srbije, Crne Gore i slovenskih delova Austrougarske.

Srbija je početkom Prvog svetskog rata, Niškom deklaracijom, pokazala, da su njeni ratni ciljevi ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca.

"Uverena u rešenost celog srpskog naroda da istraje u svetoj borbi za odbranu svoga ognjišta i svoje slobode, vlada Kraljevine smatra kao svoj najvažniji i u ovim sudbonosnim trenucima jedini zadatak, da obezbedi uspešan kraj ovog velikog vojevanja koje je, u trenutku kad je započeto, postalo ujedno borbom za oslobođenje i ujedinjenje sve naše neslobodne braće Srba, Hrvata i Slovenaca", objavila je tada srpska Skupština.

Istaknuti Srbi, Hrvati i Slovenci sa prostora tadašnje Austrougarske formirali su Jugoslovenski odbor 1915. godine, sa idejom stvaranje nove zajednice Južnih Slovena.

Foto: rts/prinstskrin YT/Stvaranje Kraljevine SHS

Naredni poduhvat kojim je namera bila uobličena, bio je donošenje Krfske deklaracije 1917. godine, a zatim i Ženevski sporazum novembra 1918.

Skupu u Ženevi su prisustvovali predstavnici Kraljevine Srbije, Narodnog veća iz Zagreba i Jugoslovenskog odbora sa centralom u Londonu.

U vreme raspada Austrougarske pod rukovostvom čelnika i pristalica Jugoslovenskog odbora u Zagrebu je proglašena Država Slovenaca, Hrvata i Srba, kao zemlja Južnih Slovena dotadašnje Austrougarske.

Vojvodina pristupila kao deo Srbije

U novu državu Vojvodina je stupila kao sastavni deo Srbije. Tome je prethodilo održavanje Velike narodne skupštine 25. novembra 1918. u Novom Sadu, kada je doneta odluka o prisajedinjenju Kraljevini Srbiji. Dan ranije, 24. novembra, isto je učinila i Skupština Srema u Rumi.

Takođe, krajem novembra, Velika narodna skupština u Podgorici donela je odluku o pripajanju Crne Gore Kraljevini Srbiji.

Foto: google maps/printscreen

Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca proglasio je 1. decembra 1918. godine regent, a od 1921. kralj, Aleksandar Karađorđević u palati "Krsmanović", na Terazijama u Beogradu.

 

 

Godinu dana kasnije Kralj Aleksandar, 1929. preimenovao je zemlju je u Kraljevinu Jugoslaviju.

Danas, posle više od sto godina, i uprkos činjenici što su se i ta prva Jugoslavija i njena naslednica SFRJ raspale, sve češće se mogu čuti inicijative da bi ponovo trebalo "ujediniti region" u neku novu Jugoslaviju.

Da li u komentaru britanskog novinara Nila Klarka leži suštinska stvar, koju treba imati na umu, kada se govori o ovoj osetljivoj istorijskoj temi? 

- Jugoslavija je postigla velike uspehe u područjima kulture, sporta, umetnosti, obrazovanja i ljudskog razvoja. Njeno uništenje bilo je tragedija ne samo za ljude na Balkanu nego za celo čovečanstvo, tvrdi ovaj novinar.

Ostavite komentar

Pravila komentarisanja:

Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.

Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.

Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.

Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.

komentari

Ilija Pandurović

pre 2 godine

Odličan tekst, stručan, analitičan, vrlo dobro napisan, bez naknadnih komentara i uplitanja u istorijski značaj odluke o formiranju. Što se Kraljevine SHS, a kasnije Jugoslavije tiče, mislim da je to istorijska greška Kralja Aleksandra, pod uslovom da mu to nije nametnuto od strane "saveznika", koji će vreme je pokazalo, nisu baš uvek bili saveznici.

0 0 Odgovori

Ostavite komentar Svi komentari