NEBOJŠA BAKAREC: Albanska prisvajanja srpskog nasleđa!

Nove vlasti lažne države Kosovo nastavljaju sa pokušajima otimanja srpske kulturne baštine. Tako su Vjosa Osmani, Glauk Konjufca i Aljbin Kurti 20.05.2021. zatražili od Uneska da četiri srpska srednjovekvna pravoslavna manastira na KiM (Visoki Dečani, Pećka patrijaršija, Gračanica i Bogorodica Ljeviška), koji su pod zaštitom te međunarodne organizacije, uklone iz grupe rizične kategorije tj. skinu sa liste zaštićenih

Tri najviša albanska funkcionera sa KiM, zahtevaju da se promeni državna strana odgovorna za četiri spomenika, tako što će odgovornost za ova četiri spomenika da se prebaci sa države Srbije na lažnu državu Kosovo!?! Taj zahtev su obrazložili time da Srbija nema kontrolu nad tim spomenicima kulture (što je netačno). Uz to ovo troje albanskih političara traži prijem Kosova u Unesko. Pri tome oni besramno k(l)ažu da se radi o albanskom kulturnom nasleđu, citiram: „Spremni smo da budemo deo velike Uneskove porodice koja će čovečanstvu doneti dodatnu vrednost kroz naše kulturno nasleđe“. Radi se o do sada najozbiljnijem pokušaju preotimanja srpskog kulturnog nasleđa. Na čelo onih koji se bave ovim nečasnim poslom stavili su se Vjosa Osmani „predsednica Kosova“, Glauk Konjufca „predsednik Skupštine Kosova“ i Aljbin Kurti „predsednik Vlade Kosova“. Sa ovim beskrupuloznim ljudima se ne treba šaliti, i moraju biti vrlo ozbiljno shvaćeni.

Na albanskoj televiziji „Top kanal“, koja se može pratiti i na KiM i u Severnoj Makedoniji, 30. maja 2020. je u udarnom terminu prikazan visokobudžetni dokumentarni film "Velika srpska istorijska obmana - kako su Srbi ukrali albansku istoriju", u kojem se falsifikuju istorijske činjenice s ciljem promocije velikoalbanske politike. U filmu se bezočno falsifikuju istorijske činjenice, a srpske crkve, manastiri i spomenička i duhovna tradicija na KiM proglašavaju albanskim, sa jasnim ciljem propagiranja velikoalbanske pogromaške politike, na štetu Srbije i srpskog naroda. Istina je sasvim suprotna od onoga što tvrde Vjosa Osmani, Glauk Konjufca i Aljbin Kurti i albanski autori pomenutog filma. Zvanična albanska istorija je velika obmana – Albanci su vekovima krali srpsko kulturno - istorijsko nasleđe.

I pre istupa troje najviših funkcionera i pre ovog komičnog filma, dogodilo se više skandala u kojima predstavnici drugih naroda prisvajaju srpsko nasleđe ili srpske velikane. Mnoštvo slučajeva se tiče Kosova i Metohije, odnosno radi se o albanskom svojatanju srpskog nasleđa. U jednom od mnogih slučajeva albanskog prisvajanja, radilo se o izjavama kosovskog udruženja istoričara koje je saopštilo: „Neistina je da manastir Dečani pripada srpskoj crkvi, već je to hram pravoslavnih Albanaca, koji je obnovljen na temeljima ilirskog hrama - Dardan, a manastir je sagradio Fra Vita Kuči na zemlji Haka Kučija iz Dečana“. U drugim slučajevima radi se o prisvajanju srpske tvrđave Novo Brdo i ostataka srpskog hrama Sv. Nikole u Novom Brdu. Biskup Kosovske rimokatoličke crkve, Dod Đerđi, služio je misu na ostacima tog pravoslavnog srpskog hrama. U slučaju Novog Brda daljem prisvajanju i otimanju srpskog nasleđa pridružio se i tadašnji zamenik premijera Kosova u ostavci, Enver Hodžaj, koji je izjavio: „(...) pa je prisvajanje (crkve) kao srpske, smešno. Crkve, džamije, drugi objekti kulturnog, istorijskog i verskog nasleđa Kosova pripadaju Kosovu i njegovim građanima!

Politizacija kulture, nauke, istorije danas je smešna i apsurdna igra koju Srbija igra!“. Albanci su u avgustu 2019. trajno postavili zastavu Kosova, na srednjovekovnu srpsku tvrđavu Novo Brdo, a na lokalitetu su rasporedili policiju i postavili vojne šatore u cilju predstavljanja srpskog srednjovekovnog grada kao etničke albanske lokacije pod neistorijskim imenom "Artana". Tadašnji predsednik skupštine Kosova Kadri Veselji izjavio je da je „ponosan“ zbog zastave, a Novo Brdo naziva „dragulj naše kulturne baštine“. Verovatno je izlišno reći da svi naučni izvori i dokazi, nedvosmisleno govore samo jedno, da su i Dečani i Novo Brdo, srpsko kulturno nasleđe. Izgradili su ih srpski vladari, u srpskoj srednjovekovnoj državi, onda kada su Albanci činili jedan odsto stanovništva. Jedna od posledica zamrznutog konflikta na KiM jeste i biće, sve češći i žešći pokušaji da Albanci, srpsko nasleđe predstave kao  „kosovsko“ (albansko). Pored navedenih nedavnih primera albanskog prisvajanja srpske kulturne baštine, notorni su stari primeri otimanja svega što je srpsko.

 

Srbin Đurađ, albanski heroj!
 
Kao što Hrvati svojataju srpske velikane Andrića, Teslu i druge, tako Albanci prisvajaju srpskog vladara, Đurađa Kastriota, poznatijeg kao Skenderbeg. O Skenderbegu ću opširnije govoriti zbog toga što je njegovo srpsko poreklo istorijski dokazano, i zbog toga što Albanci nemaju ni jednu drugu istorijsku ličnost iz prošlosti, sa kojom bi mogli da pokušaju da uspostave vezu i time dokažu svoj istorijski kontinuitet. Posle srpskog vladara Skenderbega, slede vekovi praznine. Da su mogli Albanci bi na svetski nivo uzdigli i Leku Dukađinija (saveznika Skenderbegovog) , ili Isu Boljetinija (1864.-1916.), ali te dve ličnosti naprosto nemaju dovoljan „kalibar“. Majku Terezu jesu prisvojili, ali je ona ličnost 20. veka, neupotrebljiva zbog svoje savremenosti. Sledeći albanski „heroj“ je Adem Jašari, ubijeni zločinac i prvi vođa OVK. On je još veći savremenik od Majke Tereze. I to je to. Albanci su Skenderbega „otkrili“ i prisvojili tek krajem 19. veka. U nedostatku opipljive istorije
(državnost, vladari...), albanski nacionalisti su na prelazu iz 19. u 20. vek, za svoj simbol odabrali Skenderbega, čiji život ima sve elemente koji su potrebni za izgradnju mita. Mitovi su važan deo utopizovanja istorije i „slobodne“ rekonstrukcije prošlosti, kao neodvojivog dela svih procesa koji pretvaraju određenu populaciju u naciju. Po proverenim istorijskim izvorima,Đurađ Kastriot, poznatiji kao Skenderbeg (1405.-1468.), bio je borac protiv otomanskih i mletačkih osvajača, srpskog porekla, kojeg su Albanci prisvojili kao svog nacionalnog heroja. Prema naučnim izvorima, Đurađeva porodica Kastriot vodi poreklo od starog srpskog bratstva Branilovića (Branila) iz Zete. Novo prezime je izvedeno od latinske reči „castrum” i od grčke reči „κάστρο” (srp. zamak). Do promene prezimena, iz Branilović u Kastriot, došlo je najverovatnije iz oportunističkih razloga, u doba Skenderbegovog pradede. Skenderbegov deda, Pavle Kastriot, doselio se u Janjinu u Epiru kao srpski kefalija (upravitelj oblasti). Skenderbegov otac, Ivan Kastriot, bio je knez Epira (kako se zvala oblast koja obuhvata deo današnje Albanije i Grčke). Njegova majka, Voislava, bila je srpskog porekla. Đurađ je imao tri starija brata, Stanišu, Repoša i Kostadina i pet sestara, Maru, Jelenu, Anđeliju, Vlajku i Mamicu. Popularno ime – Skenderbeg, nadenuli su mu Turci (od. tur. İskender Bey - što znači „Gospodar Aleksandar”). Đurađu Kastrioti maternji jezik je bio srpski, pisao je ćirilicom, na (staro)srpskom jeziku, a govorio je i latinski, turski i albanski. U Skenderbegovom pismu Dubrovčanima iz 1450. godine, koje je napisano na srpskom jeziku i na ćirilici, on se potpisao kao "Skederь", a 1459. godine kao "Skendьrь begь". Skenderbeg se od 1425. do 1443. borio na strani Osmanlija, a od 1443. do 1468. protiv njih. Rođen kao pravoslavac, tu veru je zadržao do kraja tinejdžerskih godina, kada je postao dogovorni talac kod Turaka i završio vojnu školu za janičare u Jedrenama. Tokom tog „turskog“ perioda, Đurađ je postao musliman, i višestruko je nagrađivan titulama (spahija, valija, sandžak beg). U pravoslavlje se vratio oko 1444. Izgleda  je tokom svog decenijskog savezništva sa vladarima Napulja i sa papama, u periodu posle 1450. postao katolik. U vreme Ivana Kastriote i kasnije Đurađa Kastriote, Osmanlije su već uveliko prodirale i osvajale delove južnog Balkana. Već je Skenderbegov otac Ivan, mudro i oportuno, svoju veroispovest menjao u odnosu na političke okolnosti. To isto je kasnije radio i Skenderbeg. U periodima savezništva sa Mletačkom republikom, Napuljem i papama, bili su katolici, u periodima savezništva sa Srbijom, pravoslavci. Neki izvori tvrde da je Skenderbeg umro kao katolik (rodio se kao pravoslavac, postao musliman, vratio se u pravoslavlje, a umro kao katolik). Danas, nama to može da izgleda kao menjanje vere za večeru, ali u srednjem veku, bilo je mnogo teže preživeti nego danas. Takođe, područje kojim su vladali Kastrioti se nalazilo na razmeđi istoka i zapada, severa i juga. Tu su se sticali turski, srpski, mletački, napuljski, grčki, dubrovački i albanski uticaji i interesi. Ne samo Kastrioti, već i Brankovići, i drugi srpski vladari, ali i obična raja, morali su da budu veliki verski i etnički oportunisti, da bi preživeli, napredovali ili vladali. To je bilo doba kada su Turci preuzeli primat na Balkanu. Primer samog Skenderbega i njegovih neposrednih predaka je interesantan zbog toga što predstavlja početni, rani primer, kako su čistokrvni Srbi, polako menjali etničku i versku pripadnost. Sve ovo potvrđuju albanolog i balkanolog dr Kaplan Burović, makedonski istoričar dr Petar Popovski, i švajcarski naučnik Oliver Jens Šmit.

 

Preveravanje i turčenje najbolje opisuje narodna pesma „Ženidba Maksima Crnojevića“. U toj
pesmi sukob Obrenovića i Crnojevića na svadbi Crnojevića, ishodovao je turčenjem nosilaca
obe „dinastije“. Predstavnici obe kuće poturčili su se da bi sprečili svoje suparnike da
uzdizanjem u turskoj administrativnoj hijerarhiji steknu moć kuju bi iskoristili da zatru
onu drugu porodicu i saveznike: „pa ih care jedva dočekao, dočekao, oba poturčio, i turska
im imena nađeo: Jovanu su ime nađenuli - Mamut-beže Obrenbegoviću; a Maksimu ime
nađedoše - Skender-beže Ivanbegoviću. Dvore cara za devet godina, izdvoriše devet
zijameta, svijeh devet daše za pašaluk, car im dade bijele tugove i vezirstvo na te zemlje
dvije bez promjene vazda dovijeka: Mamut-begu Obrenbegoviću dade zemlju ravna Dukađina,
đeno rodi izobila vina, dosta vina, više urmetina, dosta ima bijele všenice, krasnu
zemlju, što je ljepše nema; a on dade sinu Ivanovu - grdnu zemlju Skadar na Bojani, a u kome
nikad ništa nema, no se legu žabe i bivoli i imaše soli sutorine“.

Kao i „Makedonci“ koji danas podižu spomenike antičkim ličnostima koje nisu povezane sa
njima, tako su Albanci, u Tirani podigli spomenik Srbinu Skenderbegu (1968.), spomenik u
Prištini (2002.) i spomenik u Skoplju (2006.) itd.! To je vrhunski dokaz kako faktičko
ispoljavanje zabluda i mitova, izaziva apsurdne situacije. Albanci su spomenik Skenderbegu
podigli u čast najvećeg „albanskog“ heroja, i najznačajnije „albanske“ istorijske ličnosti. I
to je dokaz kakva je istorija Albanije i Albanaca. Da bi lakše prisvojili istorijske
ličnosti, Albanci obavezno primenjuju svoju nepravilnu transkripciju, a za produkte te
transkripcije (imena, prezimena, toponimi...) kasnije tvrde da su originalni, albanski
nazivi. Tako su Albanci, Ivanu Kastrioti, ocu Đurađa Kastriote, podmetnuli ime: u početku
Jan, a kasnije, videći da i to nije albansko, u „Gjon“. Njegovom sinu – Đurađu, promenili su
ime u „Gjergj“. Majci slavnog Skenderbega, Voislavi, Albanci su podmetnuli ime „Vojsë“.
 
Albanci bi imali nekakav osnov da svojataju Skenderbega, kada bi on poticao iz mešovitog
braka kao npr. plemić Janoš Hunjadi ili pesnik Šandor Petefi. Janoš Hunjadi je u našem
narodu poznatiji pod imenom Sibinjanin Janko (župan, ban, vojvoda od Erdelja i kapetan
Beograda). Rođen je kao drugo dete u braku Srbina Vojka i Mađarice Eržebet Moržinaj.
Janoš-Janko- Hunjadi- Sibinjanin je otac Matije Korvina (Hunjadija), koji je bio jedan od
najpoznatijih ugarskih kraljeva. Prezimena Hunjadi i Sibinjanin su izvdena iz naziva
toponima. Korvin je izvedeno iz latinske reči za gavrana (corvus). Šandor Petefi, rođen je
kao Aleksandar Petrović, i bio je poznati mađarski pesnik. Rođen je u braku Srbina Stevana
Petrovića i Slovakinje Marije Hruzove. Sibinjanin Janko i Šandor Petefi su ličnosti koje
sa razlogom jednako pripadaju dvama narodima. To sa Skenderbegom nije slučaj. Oba roditelja
su mu bili Srbi, rođen je kao pravoslavac, maternji mu je bio srpski, i pisao je ćirilicom.

 

Božanstvena komedija
 
Drugih primera albanskih prisvajanja ima mnogo. Često su komični. Albanski istoričari
tvrde da su Nemanjići zapravo albansko pleme Nimani. Albanci tvrde da je Dečane gradilo
pleme Gaši za potrebe dinastije Nimani. Albanci takođe tvrde da polažu pravo na staru
srpsku svetinju - mermerni presto Cara Dušana u Visokim Dečanima, a ovu tvrdnju temelje na
osnovu amblema dvoglavog orla na svetom tronu (inače jedinom autentičnom i potpuno
sačuvanom srpskom prestolu iz srednjeg veka), koji po njima predstavlja “jasno obeležje
Albanije”! Albanci tvrde kako je Crkva Bogorodice Ljeviške "najstarija albanska crkva na
ovim prostorima", kao i da će Gračanica uskoro biti preimenovana u albansku crkvu
Ulpijanu. Već izvesno vreme u kosovskom parlamentu spreman je i zakon koji Manastir Dečani
treba da proglasi imovinom Kosova. Po jednom albanskom mitu, Miloš Obilić je Albanac
Miluš Kopilići (alb. Milush Kopiliqi ), rođen u okolini Ohrida, a navodno je bio sin
albanskog pravoslavnog sveštenika iz porodice Blošmi. Drugi mit o Milušu Kopiliću je
mit dreničkih Arbanasa, koji u drugoj polovini 19. veka navode  (a mnogi navode i danas), da
je Miloš Obilić iz dreničkog sela Kopilića, i o njemu su često pevali uz gusle opisujući
njegov uspon od sticanja vojvodskog zvanja pa do ubistva Murata u Kosovskom boju. Po
Arbanasima Dreničanima, glavne ličnosti boja na Kosovu su Murat i Albanac Miluš
Kopilić, a ne Murat i Lazar. Karađorđe Petrović, po Albancima potiče od albanskog
plemena Klimenti, po njegovom rođenom dedi koji se navodno zvao Jovan Mršin Klimenta.
Pored Skenderbega, druga najslavnija ličnost koju prisvajaju Albanci je Majka Tereza,
nobelovka i katolička humanitarka. Rođena je 1910., u Skoplju, u cincarskoj porodici,
kao Agnesa Gondža Bojadži. Otac i majka su joj bili Cincari (Vlasi), Nikola Bojadži i Drona
Bojadži (Bernaj). Imala je brata Lazara i sestru Agušu. Ova tema detaljno je obrađena u knjizi
„Majka Tereza – mladost u Skoplju“ („Mutter Teresa – Die Jugend in Skopje”), uglednog nemačkog
naučnika i publiciste Volfa Ošlisa (Wolf Oschlies) koji važi za jednog od najboljih nemačkih
stručnjaka za Jugoistočnu Evropu.

 

Pomenuo sam komične primere albanskih prisvajanja tuđeg nasleđa i ličnosti. Ima ih još.
Gezim Alpion, engleski sociolog albanskog porekla (rođen u Albaniji) u svojoj knjizi o Majci
Terezi, navodi da su osim nje, albanskog porekla bili čak šestorica papa, 17 turskih sultana
i 43 vezira! Alpion pominje da su albanskog porekla i Homer, Aleksandar Veliki, Napoleon,
Ataturk i Musolini. Najsmešniji je, ipak, Alpionov navod po kome je Albanac i Fidel Kastro
za koga se kaže da je rođen kao Fadilj Krasnići! Sa ovim Alpionovim tvrdnjama se u svojoj
knjizi obračunava Volf Ošlis. Kao što Severni Makedonci, kao izraz nezadovoljstva svojim
nasleđem, Grcima otimaju makedonsko antičko nasleđe i kite se se pseudoantičkim
znamenjima,tako su i Albanci, izvor za svoja znamenja, zastavu i grb, pronašli u srpskom
nasleđu i heraldici Đurađa Kastriota. Skenderbegova heraldika je izvedena iz vizantijske i
nemanjićke. Prema albanskim izvorima, grb Albanije je načinjen prema pečatu Đurađa
Kastriote. Albanska zastava je izvedena iz tog grba. Grb je štit sa prikazom crnog dvoglavog
orla raširenih krila, krunisanog skenderbegovim bronzanim šlemom na crvenom polju.
Samo osnovno albansko znamenje, dvoglavi crni orao, je formiran kao kombinacija
Skenderbegove heraldike, sa austrougarskom i nemačkom heraldikom (crni dvoglavi orao sa
raširenim krilima), na prelazu iz 19. u 20. vek. U to doba austrougarska je odigrala ključnu
ulogu u stvaranju albanske nacije.To ne znači da su albanska znamenja, srpska, već samo da su
im izvori vizantijski, srpski, i nešto malo germanski.

Albanska etnolingvistička geneza
Istorija, ligvistika i druge nauke dobro poznaju Hrvatsku i Hrvate. To manje važi za Albance.
Kada govorimo o pokušajima otimanja srpskog nasleđa, mnogi se pitaju - ko su Albanci?
Odakle potiče njihov jezik? Kakva je njihova istorija i kultura? Trudeći se da odgovorim na
neka od ovih pitanja koristio sam više kredibilnih izvora za navode koji slede. Jedan od
glavnih je remek delo istorijske nauke, „Knjiga o Kosovu“ (1986.), pokojnog akademika Dimitrija Bogdanovića. Drugi izvori su istraživanja dr Kaplana Burovića, Jovana Cvijića i
stranih i domaćih putopisaca  iz 19. veka, Amija Buea, Jozefa Milera, Miloša Milojevića i
Tihomira Đorđevića. Svi oni su ostavili priličan broj podataka o preveravanju ili srpskom
poreklu muslimanskih zajednica u kosovskim i metohijskim gradovima i selima, pa i čitavim
oblastima. Istaći ću jednu stvar, Albanija kao država, postoji tek od 1913.! Istorijski
izvori ne pominju Albance pre 11. veka. Preci Albanaca nisu predstavljali ni snažnu
etničku grupu, niti plemenski savez koji bi se nametnuo kao značajan istorijski činilac. 
Bili su isuviše malobrojni da bi se vizantijska vlast, ili Sloveni (Srbi, Bugari...), morali
sukobljavati ili usklađivati sa njima. U zvaničnim naučnim krugovima danas postoje dve
teorije u vezi sa etničkim poreklom Albanaca. Jedna, „kavkaska” teorija o poreklu
Albanaca, za postojbinu Albanaca određuje Kavkaz (današnji Dagestan). Ta teorija putem
mnoštva argumenata potvrđuje da Albanci nisu potomci Ilira, ili Pelazga i da nisu
autohtoni na Balkanu. Albanske tvrdnje da Albanci potiču od Ilira, nisu teorija, zbog toga
što nisu zasnovane ni na jednom jedinom istorijskom izvoru, već isključivo na albanskim
mitovima i utopijama. Ilirsko poreklo je i teza Albanske akademije nauka, i ta teza postoji
da bi Albanci „dokazali“ su „najstariji narod na Balkanu“.

Najutemeljenija je teorija najvećeg živog albanologa i balkanologa, dr Kaplana Burovića.
Kaplan Burović (Resulbegović), (Ulcinj 1934.) (85), najveći živi albanolog i balkanolog,
proveo je dve godine u zatvorima SFRJ, i potom dvadeset godina u zatvorima Envera Hodže
(1970. do 1990.), kao politički zatvorenik. Pre deset godina, u Tirani, albanske vlasti su
Buroviću  spalile čitav tiraž tek objavljena četiri dela. Dr Kaplan Burović je autor preko
100 naučnih i proznih dela i niz decenija živi u Švajcarskoj. Njegova teorija kaže da su se
preci Albanaca, tokom velike seobe naroda, doselili sa pribaltičkog područja, na delove
područja Albanije, ali ne direktno. Put ih je vodio preko Karpata, u Rumuniji, gde su dugo
živeli uz rane Rumune i Vlahe. Po nailasku Bugara, Albanci su se opet pokrenuli, i prešli
preko Dunava u Trakiju, sa Bugarskim plemenima, gde su živeli pored njih. Albanci su uz Bugare u desetom veku izbili na obale Jadranskog mora. Naučnici Burović, Čabej, Pušcariu i
Barić se slažu u tome da su preci Albanaca bili malobrojni i da su ih u ovim prvobitnim
lutanjima po Balkanu, držali za neko bugarsko pleme. Bugarski osvajači smestili su pretke
Albanaca u brdsko planinsku oblast Mat, pogodnu za gajenje stoke. Na tom području preci
Albanaca su naišli na nešto malo Srba i Vlaha, i na malobrojne ostatke keltskog plemena
Albanoi i prisvojili njihovo ime (Kelti su toj oblasti dali ime Albanon). Kako su bili
nešto brojniji, preci Albanaca su (samo) na ovoj teritoriji asimilovali malobrojne
pripadnike pomenutih naroda. U jedanaestom veku, preci Albanaca počinju da se šire iz ove
oblasti ka dračkom polju i polju Tirane, u početku, a kasnije na sve četiri strane današnje
Albanije. Posle ovih prvobitnih  seoba, ovi rani Albanci su imali još seoba, pre svega
preko reka Drim  i Škumba, a kasnije i u delove južne Italije (u 15.veku).

U indoevropskom jezičkom stablu albanski jezik zauzima zasebnu granu u grupi“satem” zajedno
s indo-iranskim jezicima, tračkim, jermenskim i balto-slovenskim jezicima, za razliku od
ilirskog jezika koji pripada grupi “kentum”. Albanski je potpuno nesrodan ilirskom.
Albanski je mešavina neimenovanog jezika (neimenovanog i nepoznatog stoga što je imao
malo govornika i bio potpuno marginalan) doseljenika sa pribaltičkog područja, koji čini
njegov osnov, i zatim - hronološkim redosledom, slede nanosi starolitvanskog, rumunskog
(vlaškog), južno slovenskih jezika, turskog, novogrčkog itd. U naučnom istraživanju koje je
sprovedeno tokom 60-ih godina prošlog veka, ustanovljeno je da se od 1424 reči koje se
najčešće koriste u albanskom jeziku, 667 smatraju albanskim rečima (onog nepoznatog jezika),
a 757 (preko polovine) se ubraja u pozajmljenice. Na osnovu sabranih novijih istraživanja
velikog broja lingvista (koje se može pronaći na sajtu Filološkog fakulteta, u naučnom radu
pod nazivom „Poreklo albanskog jezika“), o etimološkom poreklu 5335 reči albanskog jezika,
izveden je sledeći aproksimativni statistički zaključak: da 2000 albanskih reči potiče od
onog neimenovanog jezika (manje od polovine), da je 1180 reči turskog porekla, da je oko 840
reči novogrčkog porekla, da je oko 600 reči latinskog porekla, da je oko 540 reči pozamljeno
iz balto-slovenskih jezika i srpskog, da oko 60 reči potiče iz staroslovenskog jezika, da oko
40 reči potiče iz starogrčkog -dorskog dijalekta, da je oko 30 reči ilirskog porekla, da se oko
30 reči može dovesti u vezu s jezicima Mesapa, Veneta i Etruraca, da je oko 15 reči tračkog
porekla. Današnji albanski je klasifikovan kao poseban jezik, izolat, usamljena grana na
stablu indoevropskih jezika.
 
Demografija Albanaca
Procenjeni broj Albanaca u zemljama  Balkana je: Albanija 2,753,174 (popis 2011.)-procena
stvarnog broja je 2,3 miliona, Kosovo i Metohija oko 1.700.000 (po popisu 2011.) - procena-
1.100.000, Srbija bez KiM - 61.647 (popis 2002.), Makedonija, po proceni - 300.000, Grčka -
480.851 (stvarno oko 600.000), Crna Gora - 30.000. Da su ovi brojevi tačni, dokazuju, na prvom
mestu masovna iseljavanja Albanaca sa KiM, iz Albanije i Makedonije. Poznato je da je broj
Albanaca u Grčkoj veći od 480.000 (po grčkom popisu), zbog toga što tamo ilegalno borave.
Kada se sabere broj Albanaca u zemljama okruženja (Crna Gora, Makedonija, Grčka) sa realnim
brojem Albanaca u Albaniji, na KiM, i u Srbiji bez KiM - dobijamo broj od 4,4
miliona Albanaca koji žive na prostorima Balkana. Do 1988. stopa nataliteta Albanaca na
KiM, je bila iznad 30%, i od tada opada,a danas je približno 16%. Po podacima UN priraštaj
u Albaniji je sličan priraštaju Albanaca na KiM. O demografiji Albanaca sa Balkana,
govorimo i zbog toga što će po svim statističkim procenama njihov broj rasti u narednim
decenijama, dok će broj Srba značajno opadati. Etnička struktura države Albanije je tema o
kojoj postoji dosta sporenja. Različiti izvori daju podatke koji se značajno razlikuju.
Manjinske grupe, pre svega grčka, ali i sama država Grčka, tvrde da je bar 30% stanovništva
Albanije nealbanskog porekla, što je u skladu sa saznanjima i istorijskim podacima koje o
Kosovu i Metohiji iznosi Dimitrije Bogdanović u „Knjizi o Kosovu“. Savet Evrope je kao jednu
od ozbiljnih zamerki albanskim vlastima, naveo i probleme vezane za popis i zakon o popisu
2011. god. Ovaj zakon je predviđao novčanu kaznu u iznosu od 1.000 američkih dolara u slučaju
da se pojedinac na popisu izjasni o svojoj etničkoj pripadnosti drugačije nego što mu piše u
izvodu iz matične knjige! O lošoj višedecenijskoj albanskoj politici prema nacionalnim
manjinama, i manjkavosti popisa, verovatno najbolje govori to da se 98,8% stanovništva
izjasnilo da govori isključivo albanskim jezikom, iako se samo 82,6% stanovništva
izjasnilo kao Albanci u etničkom smislu! Prema proceni iz 2011. 82,6% stanovništva čine
Albanci, uz grčku manjinu 1%, ostali 1%, neizjašnjenih 15,5% (grčki izvori tvrde da se broj
Grka u Albaniji  kreće oko 12%). Ogroman broj Albanaca je emigrirao na zapad (uključujući i u
Grčku) od 1990. Prema podacima popisa iz 2011. godine, verska struktura Albanije je:
Muslimani 59%, odbilo da se izjasni 16,2%, Hrišćani 17% (rimokatolici 10%, pravoslavci
7%),ostali 5,7%, ateisti 2,5%.

O tome koliko je današnjih stanovnika Albanije autentičnog, arbanaškog porekla, a koliko je
onih koji su pravoslavnog, srpskog porekla, albanolog Kaplan Burović kaže: „Albanske
statistike su falsifikovane, kao i sve drugo, vozačke dozvole, diplome, pasoši. Navešću
podatke iz hrvatske Vikipedije donosi, koji su dosta, tačni, ali i njih treba uzeti sa
rezervom: „Gege 605.000; Toske 1.741.000; Srbi 301.000; Vlasi 302.000; Grci 101.000; Romi
86.000; Makedonci 35.000; Crnogorci 11.000; Jevreji 500; Ostali 1.000. Koliko poznajem
Albaniju, tamo živi oko 60 odsto Albanaca, podeljenih u četiri vere: dve muslimanske
(suniti i bektaši) i dve hrišćanske (pravoslavci i katolici). Oko 40 odsto su nealbanci,
u prvom redu Vlasi, zatim Sloveni (Srbo-Crnogorci, Makedonci), pa Grci, Romi,Turci...Treba
znati da Srbi, Crnogorci i Makedonci Albanije nisu samo pravoslavne vere, već i
muslimanske, pa i katoličke“.

Etnička struktura Kosova i Metohije je takođe tema o kojoj postoji mnogo sporenja. Različiti
izvori daju podatke koji se značajno razlikuju. Najviše se manipuliše brojem Albanaca. Ne
može se sakriti činjenica da Albanci masovno odlaze u inostranstvo, naročito od 1999., 
tako da realne procene govore da na KiM živi oko 1,1 milion građana (1.000.000 Albanaca,
100.000 Srba, plus ostali). Broj stanovnika, Albanaca, je značajno manji od 1.700.000, koliko
je ustanovljeno popisom iz 2011. To znači da je broj Albanaca u Albaniji, KiM i Makedoniji
značajno manji nego što kažu popisi stanovništva. Procenjeni etnički sastav Kosova i
Metohije je 86-88% Albanci , 8-10% Srbi i 3% druge etničke grupe (Bošnjaci, Goranci,
Romi...). Naučni podaci govore da je između 30% i 50% stanovništva KiM, nealbanskog -
srpskog porekla. Procenjena verska struktura Kosova i Metohije je: Muslimani 86-88,6%,
Hrišćani  10,7-12,7% (Pravoslavni 8,5-10,5%, katolici 2,2%). Dati su procenjeni podaci,
zbog toga što je popis na Kosovu iz 2011., još lošije organizovan nego onaj u Albaniji, a popis
na Kosovu su bojkotovali Srbi.

Tako je srpski narod od ubedljive većine u 15. veku, od 98 odsto stanovništva KiM, za 554
godine, sveden na ubedljivu manjinu od 8-10 odsto stanovništva KiM, a Albanci su od 1 odsto
stanovništva, skočili na gotovo 90 odsto. Podaci potiču iz turskog deftera-popisa iz 1455.,
koji je obavljen na teritoriji Brankovića, koja je obuhvatala današnje KiM. Taj turski defter
– opšti katastarski poreski popis, se čuva u arhivima „Orijentalnog instituta“ u Sarajevu. U
tom popisu se detaljno govori o stanovništvu, selima, prezimenima, toponimima itd. Turski
popis konstatuje da u zemljama Brankovića (praktično KiM) ima: 12.985 srpskih kuća
prisutnih u svih 480 sela i svim gradovima (98,89%), 75 vlaških kuća u 34 sela(0,56%), 46
arbanaških kuća u 23 sela (0,34%), 17 bugarskih kuća u 10 sela, 5 grčkih kuća u selu Lauša kod
Vučitrna, 1 jevrejska kuća u Vučitrnu i 1 hrvatska kuća. Iz popisa imena po poreklu, turski
popis kaže da je: srpsko-slovenskog porekla 17.997 (72,58 %), srpsko-hrišćanskog porekla
5.777 (23,30 %), romanskog(vlaškog) porekla 470 (1,90 %), nejasnog porekla 386 (1,56 %),
albanskog porekla 65 (0,26 %), grčkog porekla 61 (0,25 %), germanskog porekla 18 (0,07 %),
mađarskog porekla 12 (0,05 %), keltskog porekla 4 (0,02 %), persijskog porekla 4 (0,02 %),
arapskog porekla 1 (0,004 %). Iz čega se može zaključiti da je srpskog porekla 23.774 imena
(95,88%), odnosno da je srpskog porekla 95,88 odsto stanovništva.

Istorijske činjenice
 
Pradavni raspored  naroda na prostorima Srbije, Stare Srbije (Stara Srbija je obuhvatala
Rašku oblast, Kosovo i Metohiju, i Vardarsku Srbiju, odnosno Vardarsku Makedoniju), Crne
Gore i Albanije, daje osnova za rekonstrukciju etnografske karte od 7. do 15. veka. Teritorije
koje je naselila srpska slovenska populacija od kraja 6. veka su bile prostor izmešanog
stanovništva, gde je apsolutno većinski slovenski (srpski) etnos zaposeo agrarne oblasti, a
manjinski albanski, kasnije, stočarsko-planinske oblasti. Povelje srpskih vladara pominju
Vlahe i Arbanase, kao izrazito manjinske (2 odsto) etničke i socijalne grupe u oblasti koja je
potpuno pokrivena srpskim naseljima. To potvrđuje i turski popis stanovništva iz 1455.(2%
nesrpskog stanovništva).

Dolaskom  Turaka, postepeno sve više slabi položaj srpskog naroda. Mračna je slika srpskog
naroda pod Turcima. Uticaj turske vladavine je bio apsolutno negativan. Ubistva, pljačke,
islamizacija, danak u krvi i drugi zulumi. Pet stotina godina srpski narod je kopnio i
opadao. Delovi teritorije današnje Srbije su bili u sastavu Osmanskog carstva u periodu

od 15. do početka 20. veka. Tokom velike seobe Srba u 17. veku, prema istorijskim podacima, u
Austro-ugarsku se iselilo oko 185.000 ljudi. Seobom  ipak nije pokrenuta sva masa srpskog
stanovništva iz "jugozapadnih srpskih krajeva", tako da je bilo samo manje seobe iz Metohije,
ali jeste veće, iz Sandžaka, Kosova i gornjeg Pomoravlja, i iz cele Srbije u granicama do
balkanskog rata. U sledećim ratovima doći će do daljeg slabljenja i smanjivanja ove još
nikako ne male srpske etničke mase, ali Albanci ni tada ne silaze u ispražnjen, napušten
prostor. Umesto toga kolonizacija Albanaca teći će u 18. veku najpre sporo, infiltracijom u
postojeća naselja i istiskivanjem srpskog stanovništva, a ne naseljavanjem praznog prostora.
U preostalim decenijama 18. veka, sve do ustanka 1804., javlja se nov otežavajući činilac
položaja srpskog naroda - islamizirani albanski faktor. Taj se činilac, zahvaljujući svome
privilegovanom položaju u osmanlijskoj državi nezadrživo širi i surovim nasiljem svodi
srpski narod na manjinu u srpskoj matičnoj oblasti. Ustanovljeno je da je, uz izuzetak
zanatlijsko-trgovačke populacije gradova, sve ostalo pravoslavno srpsko stanovništvo koje je
podleglo islamizaciji, poturčeno u zoni izloženoj albanskoj ekspanziji - od Skadra do
Ohrida. To su tzv. "Arnautaši", čiji je broj bio vrlo veliki. Pošto su preko Albanaca, a ne od
Turaka Osmanlija, primili islam, ovi su se Srbi za srazmerno kratko vreme i albanizovali,
primivši ime, albanski jezik, običaje, a konačno i svest. Po proračunima naučnika,
početkom 19. veka, bilo je oko 100.000 Arnautaša u celoj "Južnoj Srbiji". Kao što je čest slučaj
sa konvertitima, čin primanja islama stvarao je novo neprijateljstvo prema staroj sredini;
islamizovani i albanizovani Srbi bili su potom najborbeniji, udarni deo albanske
narodnosti. Postoje verodostojni podaci iz 1838. za varoši Peć i Prizren, koji govore o
verskoj i jezičkoj pripadnosti. Na primer, po navodima Milera i Buea, tridesetih godina 19.
veka, ogromnu većinu stanovništva gradova Peći i Prizrena činili su Srbi muslimanske ili
pravoslavne vere. U gradu Peći je od ukupnog stanovništva 92,09% Srba, ali od toga je 2108
kuća muslimanskih (srpskog maternjeg jezika, dakle islamizovanih, ali još ne i
albanizovanih Srba!), prema 102 hrišćanske srpske kuće (tj. 95,4% prema 4,6%). Albanaca
katolika i albanaca muslimana zajedno, u Peći je svega 4,17%. U Prizrenu je Albanaca
katolika i albanaca muslimana zajedno, svega jedna šestina (4150 Albanaca od 24.950
stanovnika), Srba hrišćana i Srba muslimana oko 4/5, tj. 18.385 stanovnika; Cincara je 1/12,
a Turaka Osmanlija svega 1/60. Ukupno je 6000 kuća i 24.950 stanovnika. Ovi podaci uverljivo
govore o postupnosti asimilacije Srba. Asimilacija Srba je išla u tri koraka- prvi,
prihvatanje islama, drugi, odricanje od srpstva i arnaućenje, i treći, prelazak sa srpskog na
albanski jezik. Poslednjih dvadeset godina 19. veka i prvih godina 20. veka, do oslobođenja
1912., za Srbe na Kosovu i Metohiji znače vreme najtežih progona, fizičkog uništavanja i
raseljavanja, u kome se ogleda ne samo stanje bezvlašća nego i plan za stvaranje "etnički
čistog" Kosova kao "albanske zemlje" u duhu programa Prizrenske lige. SANU je utvrdila da je
tokom  18. i 19. veka iseljeno iz Stare Srbije i naseljeno u Kraljevini Srbiji oko pola
miliona ljudi. Veliki Jovan Cvijić je utvrdio da i pored iseljavanja i islamizovanja u
Staroj Srbiji ima znatan broj Srba. Njegove procene kažu: na 900.000 Srba, od kojih je 300.000
muslimanske vere, "Arnautaša" (poarnaućenih Srba) ima do 200.000, a oko 300.000-400.000 su
pravi albanski kolonisti. Ponovimo da ovi podaci još jednom potvrđuju činjenicu da je
dobar deo Albanaca na Kosovu i Metohiji, srpskog porekla.
 
Od 1896. do 1908. ključnu ulogu u stvaranju albanske nacije je imala Austro-ugarska. O tome u
svojoj knjizi „Uticaj Austrougarske imperije na stvaranje albanske nacije 1896-
1908“, naučno utemeljeno, piše bugarska naučnica Teodora Toleva. Kosovo je 1913. godine
odlukom Narodne skupštine bilo integrisano u Kraljevinu Srbiju, a Metohija u uklopljena u
Kraljevinu Crnu Goru. Čitavo Kosovo i Metohija, kao delovi Srbije, bili su posle 1.
decembra 1918. u sastavu novostvorene Kraljevine SHS. Aprilskim slomom Jugoslavije 1941.
godine počinje novo razdoblje albanskog terora i genocida nad srpskim narodom. Najveći
deo teritorije sa albanskom nacionalnom manjinom anektiran je od strane italijanskih
vazala u Tirani, pa je tako načinjena, pod fašističkim okriljem i za račun Italije, "Velika Albanija". Nikada nije utvrđen tačan broj tada proteranih Srba sa Kosova i Metohije, ali se
računa da je za vreme rata 1941-1944. moralo da napusti Kosovo oko 100.000 Srba. Područje
Kosova i Metohije je oslobođeno posle povlačenja Nemaca u novembru 1944. Međutim, u
decembru 1944. dolazi do masovne pobune Albanaca protiv NOV i Jugoslavije u većem delu
Kosmeta. Pobuna albanskih balista i fašista je slomljena tek u martu 1945.

Od 1945. do 1952. godine na teritoriji KiM delovale su grupe razbijenih balista. Posle
poraza 1952., albanski balisti i fašisti su mirovali, do masovnih albanskih demonstracija
1968. na Kosovu i u SR Makedoniji. Usledili su događaji na KiM 1981., pobuna daleko većih
razmera nego 1968. i bujanje albanskog separatizma na Kosovu i Metohiji, u nekim opštinama
južne Srbije, u Makedoniji i u delu Crne Gore. Sva ova zbivanja propraćena su i obeležena
sve većim progonom srpskog naroda KiM. Primenom istih zločinačkih albanskih i turskih
metoda koje registruju dokumenti iz 18. i 19. veka: ubistvima, silovanjima, otimačinom
zemlje, uništavanjem useva, stoke, šume, majorizacijom i korišćenjem povlašćenog
položaja, napadima na SPC, skrnavljenjem istorijskog nasleđa srpskog naroda. Srpski narod
je u jednom delu svoje republike tako sveden na manjinu, a procenat njegove zastupljenosti u
etničkoj strukturi pokrajine rapidno se smanjio - sa 27,4% prema popisu stanovništva 1948.
godine, na 14,9% u 1981. godini! Albanska teroristička organizacija OVK, počinila je silne
zločine od 1996. do 1999. godine. Kada govorim o zločinima, reći ću i da su srpske snage na
Kosovu i Metohiji, tokom 1998. i 1999., takođe počinile zločine.

U martu 1999. usledilo je zločinačko NATO bombardovanje Srbije, protivno međunarodnom
pravu (bez saglasnosti Saveta bezbednosti OUN). Nakon sprovođenja Kumanovskog sporazuma,
preko 200.000 Srba i drugih nealbanaca napustilo je KiM. OVK je i nakon nastavila da čini
zločine nad srpskim civilima (ubistva srpske dece u Goraždevcu). U martu 2004. Albanci su
izvršili pogrom nad Srbima, ubili najmanje osmoro Srba, ranili oko 900, 4.000 ljudi
izgnali iz domova, uništili  19 spomenika kulture i još 16 pravoslavnih crkava. Oko 935
nealbanskih kuća je spaljeno i uništeno. Od Srba je etnički očišćeno šest gradova i devet
sela. Sve to su nemo posmatrale snage međunarodne zajednice, pre svega EU i SAD. Oni
malobrojni Albanci (četvoro) kojima je suđeno za pogrom, su oslobođeni.
Nove metode nečovečnosti - trgovina organima otetih i ubijenih
Albanci su posle vekova asimilacije, zločina i ubistava, prisvajanja i otimanja srpskog
nasleđa, konačno 1999.,2000. i verovatno 2001. godine, pronašli i nove metode nečovečnosti
- prisvajanje i otimanje srpskih organa i života. Prve tvrdnje o trgovini ljudskim organima,
iznela je u javnost bivša tužiteljka Haškog tribunala Karla del Ponte, u svojoj knjizi „Lov: Ja
i ratni zločinci”, koju je objavila po odlasku sa dužnosti. Karla del Ponte je iznela podatke
da je 1999. godine saznala od novinara da je veliki broj Srba i drugih nealbanaca bio otet i
transportovan u Albaniju, gde su im vađeni organi i gde su ubijeni. Parlamentarna skupština
Saveta Evrope usvojila je 25. januara 2011., Izveštaj specijalnog izvestioca Dika Martija i
Rezoluciju o trgovini ljudskim organima na KiM i u Albaniji -"Istraga optužbi o nehumanom
tretmanu ljudi i nelegalnoj trgovini ljudskim organima na Kosovu“). Prema Izveštaju, glavni
organizator otimanja ljudi i trgovine ljudskim organima bila je Drenička grupa OVK, na čelu
sa HašimomTačijem, Džavitom Halitijem, Kadri Veseljijem, Azemom Suljom i Fatmirom
Ljimajem.

Iz zločina nisu izuzeti ni drugi delovi OVK, ili drugi lideri OVK poput dr. Šaipa Muje,
koji je bio zadužen za medicinske aspekte ovog zločina. U delu Izveštaja koji govori o
nestalima, mogu se naslutiti razmere (broj žrtava kojima su izvađeni organi i koje su
ubijene). Tu se pominje 6000 nestalih, od čega je za 1400 ustanovljeno da su živi, dok je
pronađeno 2500 leševa koji identifikovani i ne spadaju u žrtve kojima su uzieti organi.
Dakle, o sudbini oko 2100 osoba ništa se ne zna i u Izveštaju se kaže da su dve trećine njih
Albanci, a trećina Srbi. Potom se kaže da tom broju nestalih treba dodati i 500 osoba koje
su nestale posle odlaska srpskih trupa, tj. posle dolaska međunarodnih trupa. Tu je navedeno
da su od tog broja 400 Srbi, a 100 Albanci (koje je OVK označila kao navodne izdajnike i
saradnike srpskih vlasti op.aut.). Uzmimo trećinu od onih 2100 nestalih koji su Srbi - 700
njih. Njih su Albanci ili ubili odmah, ili su ih zarobili, pa im kasnije vadili organe. Od
tih 700 nestalih Srba, treba pretpostaviti da oko 500 nije odmah ubijeno.Tome dodajmo i ovih
500 nestalih posle dolaska međunarodnih snaga. Taj broj Srba i Albanaca koje je OVK ubila
uzimajući im organe iznosi približno 1000 (od toga je 900 Srba i 100 Albanaca). U
Martijevom , tj. Izveštaju Saveta Evrope, stoji da je OVK čineći navedeni zločin, sarađivala
sa državom Albanijom, gde se veći deo zločina i dogodio, da je sarađivala sa albanskom
mafijijom, bez čije pomoći ceo zločin ne bi uspeo. U Izveštaju se jasno kaže da je i sama OVK
delovala kao kosovska mafija, zbog toga što se osim borbenim akcijama, bavila i
kriminalom kojim se bavi i albanska mafija. Niko od glavnih organizatora zločina koje
pominje Martijev izveštaj nije izveden pred lice pravde!
Srpsko duhovno nasleđe koje žele da prisvoje Albanci
U dolinama srpskih kraljeva, na Kosovu i Metohiji, nekada je, u srednjem veku, skoro u svakom
mestu bilo srpskih crkava i manastira, tvrđava i gradova, kao i dvoraca srpske vlastele.
Moćnoj srpskoj državi upravo je Kosovo i Metohija bio stožer i izvor širenja srpstva i
srpske države. Prema podacima Republičkog zavoda za zaštitu spomenika, na Kosovu i
Metohiji je postojala 1.181 crkva, 113 manastira, 48 isposnica, 8 spomen-kapela i spomen- kosturnica, zatim 96 tvrđava i starih gradova i 14 dvoraca srpske vlastele, što predstavlja
ukupno 1.460 zdanja. Ako se na ovo dodaju i 534 stara srpska groblja, broj ovih srpskih
toponima iznosi 1.994. Sa tako bogatom baštinom na jednom prostoru srpskog naroda, koji
obuhvata 10.886 kvadratnih kilometara, malo ko se može pohvaliti u svetu. Srpski manastiri
Visoki Dečani, Gračanica, Pećka patrijaršija i crkva Bogorodica Ljeviška su kulturna
dobra na teritoriji Kosova i Metohije koja su upisana na Listu svetske baštine UNESKO. I
nikako se tu ne radi o „kosovskoj“ ili albanskoj baštini, već o srpskoj baštini na teritoriji
KiM.
 
Zaključak
 
Postoji nekoliko presudnih istorijskih događaja koji su teško pogodili srpski narod, njegovu
demografsku vitalnost i onemogućili zdravu i neometanu smenu generacija. Presudan 
negativan događaj u trajanju od pola milenijuma je turska okupacija. Dodajmo tome i dva
svetska rata gde je Srbija izgubila ogroman deo populacije. Toliko trajanje neslobode i
zločina je izazvalo nesagledive posledice po srpski narod. Kolaboraciju sa neprijateljima
Srba (Austougari, Nemci, Italijani),  Albanci su ponovili i u Prvom i u Drugom svetskom
ratu. Stali su na suprotnu stranu od Srba - istorijski gledano, ponovo su stali na stranu zla. U
prvom svetskom ratu su se borili u okviru austrougarskih trupa, a u drugom, na strani sila
fašističke osovine. Ovaj tekst nema nameru da omalovažava Albance, niti da neistinito
prikaže njihovu istoriju. Tekst se bavi Albancima, zbog toga što su oni do 1999., ceo
milenijum, bili uglavnom istorijski nezanimljivi i neprimetni, i zbog toga što se o njima
malo zna. Tome je doprineo i period komunizma u Albaniji od 1945., do njegovog pada 1991.,
kada je Albanija bila potpuno izolovana i skrajnuta. Albanija i Albanci su bili slepo crevo
istorije i lingvistike.

Ostavite komentar

Pravila komentarisanja:

Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.

Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.

Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.

Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.