BATUT SE OGLASIO POVODOM MAJMUNSKIH BOGINJA! Evo koje su epidemiološke karakteristike zarazne bolesti! OVO TREBA DA ZNATE!
Podeli vest
Institut za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut" objavio je na svom sajtu epidemiološke karakteristike majmunskih boginja, koje su se pojavile u 17 zemalja, i prevenciju u vezi sa njima
U svetu su do sada potvrđena 92 slučaja majmunskih boginja, a 28 sumnjivih slučajeva se ispituje. U Srbiji ih za sada nema
23.05.2022
11:51
- Majmunske boginje su virusna zoonoza (virus koji se na ljude prenosi sa životinja) sa simptomima veoma sličnim onima koji su se ranije javljali kod pacijenata sa velikim boginjama, iako je bolest klinički manje teška. Sa iskorenjenjenjem velikih boginja 1980. godine i kasnijim prestankom vakcinacije protiv velikih boginja, majmunske boginje su ostale kao najvažniji virus iz roda Ortopoxvirus za javno zdravlje. Majmunske boginje se prvenstveno javljaju u centralnoj i zapadnoj Africi, često u blizini tropskih kišnih šuma a sve češće se pojavljuju u urbanim područjima. Životinje kao domaćini ovog virusa uključuju niz glodara i primata. Bolest je prvi put otkrivena kod majmuna 1958. godine, a prvi slučaj obolevanja kod ljudi zabeležen je 1970 godine. Od tada do danas u našoj zemlji nisu registrovani slučajevi obolevanja od majmunskih boginja - navodi "Batut".
Epidemiološki podaci
Majmunske boginje (engleski: Monkeypox) su prvi put otkrivene 1958. godine kod majmuna koji su se koristili za sprovođenje istraživanja na životinjama. Prvi slučaj obolevanja od majmunskih boginja kod ljudi zabeležen je 1970. godine kod 9-mesečnog dečaka u Zairu, danas Demokratska Republika Кongo.
Od tog vremena, majmunske boginje su postale endemske u Demokratskoj Republici Кongo, a proširile su se i na druge afričke zemlje, uglavnom u centralnoj i zapadnoj Africi – Benin, Кamerun, Centralnoafrička Republika, Demokratska Republika Кongo, Gabon, Obala Slonovače, Liberija, Nigerija, Republika Кongo, Sijera Leone. i Južni Sudan.
- Pravo opterećenje majmunskim boginjama nije poznato. Izvan Afrike, prvi prijavljeni slučajevi majmunskih boginja bili su 2003. godine u Sjedinjenim Američkim Državama kada je registrovano 47 potvrđenih i verovatnih slučajeva, zaraženih nakon kontakta sa kućnim ljubimcima, prerijskim psima uvezenim iz Gane. Majmunske boginje su bolest od globalnog značaja za javno zdravlje jer ne pogađa samo zemlje zapadne i centralne Afrike, već i ostatak sveta. Prva epidemija majmunskih boginja izvan područja Afrike je registrovana 2003. godine u Sjedinjenim Američkim Državama i bila je povezana sa kontaktom sa zaraženim kućnim ljubimcima, prerijskim psima. Ovi kućni ljubimci su bili smešteni sa gambijskim pacovima i puhovima koji su uvezeni u zemlju iz Gane. U ovoj epidemiji registrovano je preko 70 slučajeva obolevanja od majmunskih boginja u SAD. Majmunske boginje su takođe prijavljene u Izraelu kod putnika iz Nigerije, u septembru 2018, u Ujedinjenom Кraljevstvu u septembru 2018, decembra 2019, maja 2021 i maja 2022. godine, u Singapuru u maju 2019 i Sjedinjenim Američkim Državama u julu i novembru 2021. godine - navodi se u uputstvu.
Od 13. do 21. maja 2022. godine, u 12 zemalja u svetu je registrovano 28 slučajeva sumnje i 92 potvrđena slučaja majmunskih boginja.
- Najveći broj slučajeva je registrovan u Ujedinjenom Кraljevstvu, Španiji i Portugaliji (21 do 30), zatim u Australiji, Belgiji, Кanadi, Francuskoj, Nemačkoj, Italiji, Holandiji, Švedskoj i Sjedinjenim Američkim Državama (SAD) (1 do 5). Većinu potvrđenih slučajeva pripada populaciji muškaraca koji imaju seksualne odnose sa muškarcima (MSM). Za sada nije zabeležen nijedan smrtni ishod među obolelima. Većina slučajeva ima lezije na genitalijama ili perigenitalnom području, što ukazuje na to da se prenošenje verovatno dešava tokom bliskog fizičkog kontakta tokom seksualnih aktivnosti. Ovo je prvi put da su lanci transmisije registrovani u Evropi bez poznatih epidemioloških veza sa zapadnom ili centralnom Afrikom, gde je ova bolest endemska - navodi se u uputstvu "Batuta".
Uzročnik majmunskih boginja je dvolančani DNК virus koji pripada porodici Poxviridae, rodu Ortopoxvirus koji uključuje i viruse variole (variola major i variola minor), kravljih boginja (cowpox) i vakcinije (vaccinia). Postoje dve različite genetske klade virusa majmunskih boginja i to klada centralne Afrike (sliv Кonga) i klada zapadne Afrike. Virusi klade sliva Кonga su se pokazali kontagioznijim i izazivali su teže kliničke forme bolesti.
Period inkubacije iznosi 6-14 dana, a može varirati od 5-21 dan.
Klinička slika majmunskih boginja kod ljudi je slična kliničkoj slici velikih boginja, ali znatno blaža. Majmunske boginje počinju groznicom i jezom, glavoboljom, bolovima u mišićima i leđima i iscrpljenošću, a može se javiti kašalj i bol u grlu. Glavna razlika između simptoma majmunskih boginja i velikih boginja je u tome što kod majmunskih boginja može doći do uvećanja limfnih čvorova (limfadenopatija).
Uvećani limfni čvorovi se javljaju na vratu (submandibularni i cervikalni), pazuhu (aksilarni) ili preponama (ingvinalni) i javljaju se na obe strane tela ili samo na jednoj. U periodu od 1 do 3 dana (ponekad i duže) nakon pojave groznice, kod pacijenta se razvija ospa, koja često počinje na licu (95% slučajeva), a zatim se širi na ekstremitete (dlanovi i tabani 70% slučajeva) i druge delove tela (oralna sluzokoža, genitalije, konjuktive, rožnjača). Osip prolazi kroz faze makule, papule, vesikule, pustule i kruste koje na kraju otpadnu. Bolest obično traje 2-4 nedelje.
Prevencija
Prevencija majmunskih boginja podrazumeva primenu opštih i specifičnih mera prevencije. Podizanje svesti o faktorima rizika i edukacija ljudi o merama koje mogu preduzeti u cilju smanjenja izloženost virusu glavna je strategija prevencije majmunskih boginja.
- Smanjenje rizika od prenošenja virusa sa čoveka na čoveka i kontrola pojave epidemije postiže se kroz epidemiološki nadzor i brzu identifikaciju novih slučajeva obolevanja. Zdravstveni radnici i članovi domaćinstva su u većem riziku od infekcije. Zdravstveni radnici koji brinu o pacijentima sa sumnjom ili potvrđenom infekcijom virusom majmunskih boginja, ili koji rukuju uzorcima obolelih, treba da primenjuju standardne mere prevencije i kontrole infekcije i koriste ličnu zaštitnu opremu. Ako je moguće, preporučuje se da osobe koje su prethodno vakcinisane protiv velikih boginja vode brigu o obolelima.
- Izolacija zaraženih pacijenata, bilo u zdravstvenim ustanovama ili kućnim uslovima, je važna mera suzbijanja infekcije. Izolacija je potrebno da traje sve dok se sve lezije ne povuku i dok se ne formira novi sloj kože. Smanjenje rizika od prenosa zoonoza podrazumeva izbegavanje nezaštićenog kontakta sa divljim životinjama, posebno bolesnim ili mrtvim, uključujući njihovo meso, krv i druge delove i izlučevine (ovo se odnosi na prevenciju u oblastima gde se majmunske boginje ednemske). Izbegavati kontakt sa bilo kojim materijalom koji je bio u kontaktu sa bolesnom životinjom. Pored toga, sva hrana koja sadrži životinjsko meso ili delove mora biti temeljno kuvana pre jela. Određene zemlje su uvele propise koji ograničavaju uvoz glodara i primata prevashodno majmuna iz endemskih zemalja za majmunske boginje.
- Životinje u azilima, zoološkim vrtovima i slično, a koje su potencijalno zaražene majmunskim boginjama treba izolovati od drugih životinja, a sve životinje koje su možda došle u kontakt sa zaraženom životinjom treba da se stave u karantin i da se posmatraju tokom 30 dana da li ispoljavaju simptome majmunskih boginja. Sprovoditi redovnu higijenu ruku nakon kontakta sa zaraženim životinjama ili ljudima, pranje ruku sapunom i vodom ili korišćenje sredstava za dezinfekciju ruku na bazi alkohola. Vakcinacija je specifična mera prevencije. Trenutno su u toku naučne studije za procenu izvodljivosti i prikladnosti vakcinacije za prevenciju i kontrolu majmunskih boginja.
- Neke zemlje imaju ili razvijaju strategije za vakcinaciju lica koja mogu biti izložena visokom riziku od zaražavanja, kao što su laboratorijski radnici, timovi za brzo reagovanje i zdravstveni radnici. Nekoliko ranijih opservacionih studija u periodima nakon prestanka vakcinacije protiv velikih boginja pokazalo je da je vakcinacija protiv velikih boginja bila oko 85% efektivna u prevenciji majmunskih boginja. Dakle, prethodna vakcinacija protiv velikih boginja može rezultirati blažom kliničkom slikom bolesti.
Međutim, treba imati u vidu da je od primene vakcine protiv velikih boginja prošlo više od 40 godina, kao i da vakcinalni imunitet nije bio potpun i doživota. Dokazi o prethodnoj vakcinaciji protiv velikih boginja obično se može naći kao ožiljak na nadlaktici. U ovom trenutku, originalne (prve generacije) vakcine protiv velikih boginja više nisu dostupne za opštu upotrebu. Trenutno su možda samo neki laboratorijski ili zdravstveni radnici primili noviju vakcinu protiv velikih boginja kako bi ih zaštitili u slučaju izlaganja Ortopoxvirus-u na radnom mestu, ukoliko rade sa ovim virusima. Novija vakcina, zasnovana na modifikovanom atenuiranom virusu vakcinije (soj Ankara) odobrena je za prevenciju majmunskih boginja 2019. godine i daje se u dve doze ali je ograničene dostupnosti.
Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće
registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.
Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni.
Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili
nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji,
etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.
Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne
predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.
Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.
Srbija je prva zemlja zapadnog Balkana u kojoj će se od novembra sprovoditi organizovani skrining na rano otkrivanje raka pluća. S tim u vezi, Udruženje „Punim Plućima“, Kinika za pulmologiju UKC Srbije i CESID, a uz podršku Ministarstva zdravlja, sproveli su istraživanje o informisanosti građana na temu raka pluća, prevencije i skrininga
Pod sloganom „Aktivan pristup može da spasi živote” danas se globalno obeležava Svetski dan srca 29.septembar, sa ciljem da se podigne svest javnosti o tome da se prevencijom mogu sprečiti bolesti srca i krvnih sudova, od kojih svake godine širom sveta umre 20,5 miliona ljudi.
Miliјarder Ilon Mask i biznismen Vivek Ramasvami predvodiće novi Departman za državnu efikasnost (DOGE), navodi se u izjavi Donalda Trampa, koji je pobedio na predsedničkim izborima u Sjedinjenim Američkim Državama.
Glavni pretres na suđenju za ubistvo policajca Nikole Krsmanovića koji je bio zakazan za utorak u lozničkom Osnovnom sudu, ponovo nije održan, a u sudnici je trebalo da se pojave taksista Mithat H. iz Tutina i Ivana R. iz Mladenovca.
Novoizabrani predsednik Sjedinjenih Američkih Država Donald Tramp razgovarao je pre dva dana telefonom sa predsednikom Srbije Aleksandrom Vučićem, što predstavlja dobru vest i izuzetno važan korak u uspostavljanju još čvršćih i stabilnijih odnosa naše zemlje i SAD!
Boban Stojanović, pro-opozicioni analitičar, srušio je mantru koja se širi sa Đilasovih i Šolakovih medija i od strane takozvane opozicije - da su nasilje u Novom Sadu sprovodili "ubačeni elementi", a ne opozicioni aktivisti!
Lider takozvanog Ekološkog ustanka i lažni ekolog, Aleksandar Jovanović Ćuta, otvoreno je, gostujući u jednoj emisiji, priznao da im lider SSP-a Dragan Đilas zabranjuje da pričaju na protestima i da se krije iza javnih ličnosti i glumaca!
Bivši košarkaš Vladimir Štimac, koji se prekvalifikovao u profesionalnog demonstranta, ima novu temu za zloupotrebu. Štimac je postao deo uigrane opozicije koja danima unazad koristi veliku tragediju u lične svrhe.
O geopolotičkoj situaciji u svetu i odnosima između NATO i Evrope, govorili su gosti emisije Rat uživo, general Vinko Pandurević i Srđan Simić iz Centra za društvenu stabilnost
Svet se menja nako inauguracije novoiyabranog predsednika SAD Donalda Trampa i kako to utiče na Rusiju i Evropu, komentarisali su gosti Otvorenog studija, prof. dr Dejan Miletić iz Centra za proučavanje globalizacije i Dragoslav Bokan iz Instituta za nacionalni strategiju.
Gosti Informerovog "Otvorenog studija" bili su Kapetan Vasiljković iz fondacije "Kapetan Dragan i bivši pripadnik Jedinice za specijalne operacije Milorad Munikravić. Oni su govorili o pobuni te jedinice 2001. godine, ali i generalno o njenom nastanku i načinu funkcionisanja.
Danas u 15 časova, Informer TV donosi vam novu epizodu emisije Info dan sa Stanislavom Stanišićem, gde ćemo se baviti jednom od najvažnijih tema na globalnoj političkoj sceni - "Trampov plan za Ukrajinu".
Glavni pretres na suđenju za ubistvo policajca Nikole Krsmanovića koji je bio zakazan za utorak u lozničkom Osnovnom sudu, ponovo nije održan, a u sudnici je trebalo da se pojave taksista Mithat H. iz Tutina i Ivana R. iz Mladenovca.
U Valjevu, u naselju Sedlari, dogodila se krađa i to nakon što je vozač automobila sipao gorivo za 5.000 dinara, a onda seo u svoj automobil i pobegao u nepoznatom pravcu.
Ukupno deset godina traje krvavi rat zloglasnih crnogorskih klanova, "škaljarskog" i "kavačkog" u kojem je do sada ubijeno sedamdeset osoba u Crnoj Gori, Srbiji, Grčkoj, Turskoj, Austriji, Španiji i Južnoj Americi.
Srpski reprezentativac Nikola Jović igrao je samo tri minuta na gostovanju Detroit Pistonsima, koji je slavio protiv Majamija 123:121, jer je polomio nos.
Košarkaška reprezentacija Srbije igra dva meča u kvalifikacijama za Evropsko prvenstvo 2025. godine protiv Danske, a selektor Svetislav Pešić otkrio je koga će zvati, kao i da Mario Nakić definitivno igra za Srbiju.
Tokom noći i jutra Rusija je iz strateških bombardera krstarećim raketama napala Ukrajinu, a nešto kasnije usledio je i udar dronovima-samoubicama, saopštile su ukrajinske vlasti.
Prema izveštajima ukrajinske vojske, Rusija beleži gotovo 2.000 žrtava dnevno u pokušajima da povrati region Kurska i zauzme teritoriju duž glavne linije fronta u istočnoj Ukrajini. Ova brojka je skoro dvostruko veća od stope ruskih gubitaka tokom leta, što ukazuje na pojačane napore Kremlja da osigura što više teritorije pre nego što novoizabrani predsednik SAD-a, Donald Tramp, potencijalno pokuša da nametne mirovni sporazum po preuzimanju dužnosti u januaru.
Novoizabrani predsednik Sjedinjenih Država Donald Tramp planira da okonča sukob u Ukrajini, ali detalji njegovog plana ostaju tajna. „Ne mogu otkriti planove jer onda neću moći da ih primenim“, odgovorio je Tramp tokom kampanje kada je upitan kako namerava da zaustavi rat. Šta zapravo planira Tramp i kako se to može odraziti na celokupnu situaciju u Istočnoj Evropi?
Izgleda da je Rusija pogodila jednu od svojih civilnih zgrada u Belgorodu iranskim dronom Šahed, prema izveštajima i videozapisima objavljenim na društvenim mrežama.
Glumac Bojan Krivokapić oduševio je publiku ulogom kriminalca Zvezdana Jovanovića u seriji "Sablja", a malo ko zna da potiče iz glumačke porodice i da mu je otac poznati glumac.
Miona Marković kaže da joj njen otac, poznati istoričar Predrag Marković, zamera to što se u svakoj seriji u kojoj glumi ljubi na isti način i savetuje je da mora da poradi na tome.
Aleksandra Mladenović (30) izmislila dečka, saznaje Informer! Folk pevačica se dosetila kako da bude u vrhu medijske pažnje, a bez skandala, pa je samoj sebi na kućnu adresu poslala 1.001 ružu. Sve ovo ne bi bilo čudno da nije izjavila da je cveće dobila od tajnog obožavaoca.
Pevač Ljuba Perućica i njegova supruga Katarina Kolozeus večeras, na proslavi prvog rođendana njihovog sina Alekseja, otkrili su da je voditeljka u drugom stanju, saznaje Informer.
Ostavite komentar
Pravila komentarisanja:
Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.
Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.
Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.
Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.