• aktuelno
Dnevne novine
SRBIJA
Informer
author image
Informer.rs

Novinar

11.04.2024

11:08

KOLUMNA DRAGUTIN MATANOVIĆ - 10. april 1941. - crveno slovo u kalendaru svakog Hrvata

Zoran Sinko

Kolumne

KOLUMNA DRAGUTIN MATANOVIĆ - 10. april 1941. - crveno slovo u kalendaru svakog Hrvata

Podeli vest

Dva datuma, 27. mart i 10. april 1941. sve govore o fašizmu i antifašizmu Srba i Hrvata. Beograd je 27. marta osvanuo okićen zastavama i nacionalnim simbolima, a činilo se da su svi njegovi stanovnici toga dana srećni i na nogama.

Sa željom da se odbaci Trojni pakt i javno ukaže neprijateljstvo prema Hitleru i Musoliniju, srpska prestonica uključila se u antifašističke manifestacije. Crkveni velikodostojnici i patrijarh SPC Gavrilo Dožić ukazivali su da su ovo najslavniji dani posle Kosova. U Zagrebu je u isto vreme vladala apsolutna tišina. Ulice su bile puste, a narušavanje odnosa sa Hitlerovom nacističkom Nemačkom za Hrvate je bilo porazno. Suprotno pravoslavnim ocima, rimokatolički biskupi gotovo jednodušno su bili protiv odluke da se Jugoslavija osloni na Zapadne saveznike. Nadbiskup Stepinac zapisaće u svom dnevniku 27. marta 1941. sledeće: „Hrvati i Srbi dva su svijeta, sjeverni i južni pol koji se nikada neće približiti. Šizma je najveće prokletstvo Evrope“. Nesumnjivo da je ovakav stav ustaškog vikara Stepinca, prenet na niže slojeve crkvene i političke vlasti, podstakao genocid nad Srbima u periodu koji će uslediti. 

Kao posledica 27. marta Beograd je najpre bombardovan od Nemaca 6. aprila, da bi nakon kratkotrajnog Aprilskog rata i vojnog sloma, uz velike srpske žrtve i otpor, napadači okupirali zemlju. U Beograd su ušli 13. aprila 1941. i organizovali defile pred zgradom Narodne skupštine. Beograđani su ostali gluvi i nemi. Nisu se pridružili svečanostima vojske sa kojom su za nepune tri decenije ratovali drugi put.

U Zagrebu, pak, bilo je svečano tih dana, kao i u drugim hrvatskim gradovima. Desetine hiljada Hrvata dočekivali su naciste kao oslobodioce, zasipali ih cvećem i darovima. Nasmejana i razdragana lica, ushićeno i izbezumljeno klicanje hrvatske rulje nacistima, pokazuju da su dolazak Nemaca i „10. travanj“, dan uspostavljanja genocidne NDH, postali hrvatski nacionalni praznik. U svojim memoarima poglavnik Ante Pavelić ostavio je sećanje, sramni zapis za večnost, o euforiji Hrvata nakon uspostavljanja ustaške nacističke vlasti: „Na putu prema Karlovcu, prolazeći kroz sva mjesta, dočekivao nas je narod i pozdravljao s velikim oduševljenjem. Morao sam svugdje govoriti“. I dodaje: „Tisuće članova izaslanstava primao sam dan za danom, a često i po noći u dvoranama stare palače Banskih Dvora“. Celokupna hrvatska elita bila je histerično srećna – počinje sezona srbosjeka! 

Ovakva suštinska opredeljenja Srba i Hrvata, odrediće i odnos nemačkog okupatora prema njima tokom Drugog svetskog rata. Hrvati će dobiti megalomansku državnu tvorevinu koja je zahvatala krajeve koji nikada u istoriji nisu bili hrvatski, a zauzvrat će slati svoje legije na Istočni front, u borbu protiv Rusa. I verno služiti svom fireru do kraja rata. Zločinom u Gudovcu 17. aprila 1941. Hrvati su započeli genocidne zločine nad Srbima, koji će potrajati do kraja rata i odneti stotine hiljada srpskih života. Takvu krvavu žetvu u četiri godine nad Srbima nije sproveo nijedan dušmanin nikada, čak ni Turci u vremenu najvećih osvajanja i progona hrišćana.

Srbiju su nacisti odmah po okupaciji nemilosrdno raskomadali i sveli na granice iz 1912, a na njenom etničkom prostoru vršiće vlast, pored Hitlerovih gaulajtera, i svi nemački pomagači: Hrvati, Bugari, Mađari, Albanci i muslimani. U svakoj od tih zona vršen je genocid nad Srbima, u meri da decenijama posle rata srpski narod nije uspevao da se demografski oporavi.

Hrvati se i danas sa ponosom sećaju 10. aprila 1941, „najslavnijeg“ perioda svoje istorije, kada je započeo sa realizacijom čudovišni projekat „trećinu Srba pobiti, trećinu proterati i trećinu pokatoličiti“. Četiri godine kasnije, u isto vreme, logoraši su vršili proboj iz Jasenovca, a oslobodilačke divizije iz Srbije umarširale su u Zagreb kao pobedničke. Naravno, nijednog Hrvata nije bilo da ih dočeka na trgu Bana Jelačića. 

Srpski narod vekovima je gledao kako njegovim saobraćajnicama nastupaju osvajači. A onda, uvek, i kako odstupaju, podvijenog i polomljenog repa. U novoj velikoj podeli karata, Vučićeva Srbija više nije ni nejaka ni usamljena kao aprila 1941. godine. Novih jama ni novih „Oluja“ zato više nikada neće biti.

P.S. Aleksandar Vučić: “Srbija je nezavisna i suverena zemlja, slobodu volimo više od svega, Kosovo i Metohiju volimo više od svega. I nećemo vam nikada dati da nam slobodu uzmete”.

Postovani čitaoci, možete nas pratiti i na platformama: Facebook, Instagram, Youtube, Viber.

Pridružite se i saznajte prvi najnovije informacije.

Naše aplikacije možete skinuti na:


Ostavite komentar

Pravila komentarisanja:

Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.

Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.

Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.

Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.

TV

Društvo

JOŠ Društvo VESTI

Hronika

Sport

Planeta

Zabava

JOŠ Zabava VESTI

Magazin

Džet set