Srpska vojska munjevito probila Solunski front! Zastava Srbije zavijorila se sve do Rijeke!
Podeli vest
Probojem Solunskog fronta 15. septembra 1918. godine, pre 106 godina, dogodio se preokret na frontovima Prvog svetskog rata, što će dovesti do poraza Centralnih sila, okončanja Svetskog rata, ali i oslobođenja svih srpskih teritorija.
Razbijanjem bugarsko-nemačkih snaga omogućen je proboj srpskih i savezničkih trupa na sever, što je rezultiralo kapitulacijom Bugarske, potom Austrougarske, da bi zatim i Nemačka zatražila primirje 11. novembra, što je zapravo značilo kapitulaciju u Prvom svetskom ratu.
Na današnji dan, 1880. godine, u Pljevljima, rođen je patrijarh srpski Varnava koji je, uz kralja Aleksandra Karađorđevića, verovatno najznačajnija ličnost srpskog 20. veka rođena na teritoriji današnje Crne Gore.
Sremsko polje Leget je bilo poprište bitke između srpske i austrougarske vojske, boja koji se septembra 1914. godine odigrao na teritoriji Monarhije, u Sremu, nakon što je Srbija pritisnuta zahtevima Rusije i Francuske odlučila da iscrpljenih snaga forsira reku Savu i žrtvuje se za viši cilj.
05.09.2024
07:15
Na Solunskom frontu, sa savezničke strane, nalazile su se srpske, francuske, britanske, delom grčke i italijanske trupe, do 1917. godine, odnosno revolucije u toj zemlji, i ruske. Najbrojniji su bili Francuzi. Na suprotnoj strani nalazile su se nemačke, bugarske i austrougarske trupe. Bugara je bilo najviše.
Od marta do polovine maja 1916. godine sa Krfa, gde se oporavljala posle golgote tokom povlačenja preko planinskih vrleti Albanije do Jadrana, u zimu 1916, prebačena je i srpska vojska, sa koliko se zna, 6.025 oficira i 124.190 vojnika.
U najširem obimu, Solunski front protezao se od Jadransko-jonske obale, nešto severnije od Valone, dužinom približno 600 kilometra preko reke Strume, čak do Dedeagača, danas Aleksandrupolis, na egejskoj obali.
Teške borbe na Solunskom frontu vođene su posebno na Kajmakčalanu, septembra 1916. što je okončano srpskom pobedom, 30. septembra, konačnim zauzimanjem vrhova planine, uz stravične žrtve, i oslobađanjem Bitolja novembra 1916.
Srpska Treća armija, usled velikih gubitaka, rasformirana je 28. marta 1917. godine i njenim ljudstvom su popunjene Prva i Druga armija.
Zapovednik savezničkih snaga na Solunskom frontu francuski general Franše d`Epere juna 1918. prilikom sastanka sa regentom Aleksandrom Karađorđevićem i srpskim generalima usaglasio je dalje poteze. Tada je dogovoreno da ofanziva započne 15. septembra na sektoru Dobro polje -Veternik - Kozjak, gde su se nalazili Srbi, kojima je određen težišni udar prilikom proboja. Prva i druga srpska armija, odnosno šest pešadijskih i jedna konjička divizija, ojačane sa dve francuske pešadijske divizije, bile su udarna snaga proboja.
Srpsku vojsku sačinjavale su dve armije, Prva pod komandom generala Petra Bojovića i Druga armija, kojom je zapovedao vojvoda Stepa Stepanović. Komandant Štaba bio je vojvoda Živojin Mišić.
Sve ukupno Srba je bilo do 140.000. Približno 25.000 bili su dobrovoljaci, Srbi sa prostora Austrougarske, prispeli što iz zarobljeništva, odnosno Rusije, što iz Amerike. Po onovremenim svedočenjima upravo dobrovoljci su bili najborbeniji element srpske vojske u završnom periodu Svetskog rata.
Uoči proboja, 14. septembra duž linije fronta započela je masivna artiljerijska priprema za ofanzivu, dejstvom oko 2.000 dalekometnih cevi. Vatra strahovite razorne moći trajala je do početka proboja 15. septembra u 5:30 časova.
Proboj je ostvaren od 15. do 17. septembra 1918. godine na frontu dveju bugarskih divizija. Prevashodni vojni cilj bilo je ovladavanje dolinom Vardara, ali je brzo napredovanje Srba, promenilo prvobitne ograničene ciljeve. Pošto je razbijena bugarska vojska bežala u rasulu vlada u Sofiji kapitulirala je 30. septembra1918. Srbi su prilikom oslobađanja otadžbine nastupali tako brzo da je francuska komanda apelovala na srpsku Vrhovnu komandu da uspori napredovanje.
Munjevit proboj Srba rezultirao je oslobađanjem Beograda već 1. novembra. Usledilo je dalje napredovanje srpske vojske, na sever s ciljem oslobođenja Vojvodine, kao i na zapad, sve do Karavanki, Rijeke, Prekmurja. Austrougarska je kapitulirala 4. novembra.
Za uspešno rukovođenje ofanzivom general Petar Bojović unapređen je u čin vojvode.
U pismu bugarskom monarhu Ferdinandu, nemački car Vilhelm II, jadao se da je sramno što je, po njegovim rečima, 60.000 Srba, odlučilo ishod rata.
Kao posledica Prvog svetskog rata, četiri velike stare imperije prestale su da postoje: Austrougarska, Turska, Rusija, Nemačka. Sa druge strane nastalo je više novih nacionalnih država, među njima i Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, odnosno Jugoslavija.
Srbija je u tom ratu ukupno izgubila, koliko se zna, 1.248.136 stanovnika, odnosno 28 odsto. U stvarnosti taj procenat je još veći kada se imaju u vidu državni okviri Srbije pre Balkanskih ratova, koji su, i po sastavu stanovništva, izneli "na svojim leđima" čitav taj rat, uz bitnu pomoć desetina hiljada Srba dobrovoljaca sa prostora negdašnje Austrougarske.
Pobede srpske vojske krunisane su odlukama Srba iz do tada neoslobođenih krajeva da se prisajedine Srbiji, tako se Vojvodina prisajedinila Srbiji 25. novembra 1918. godine, a Crna Gora 26. novembra.
Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće
registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.
Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni.
Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili
nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji,
etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.
Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne
predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.
Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.
Na današnji dan, 1880. godine, u Pljevljima, rođen je patrijarh srpski Varnava koji je, uz kralja Aleksandra Karađorđevića, verovatno najznačajnija ličnost srpskog 20. veka rođena na teritoriji današnje Crne Gore.
Budućnost Severnoatlantskog saveza je ugrožena zbog nemogućnosti da pobedi Rusiju na bojnom polju, izjavio je profesor Helsinškog univerziteta i geopolitički ekspert Tuomas Malinen na društvenoj mreži X.
Članstvo Ukrajine u NATO-u predstavlja geopolitički projekat koji je Sjedinjene Američke Države nametnule svojim saveznicima, izjavio je zamenik ministra spoljnih poslova Rusije Aleksandar Gruško, prenosi RIA Novosti.
Predsednik Turske Redžep Tajip Erdogan završio je večeras dvodnevnu posetu Srbiji, a sa aerodroma Nikola Tesla ispratio ga je predsednik Srbije Aleksandar Vučić.
Naša politika je da Srbija bude suverena država, da donosimo odluke vodeći računa o našim nacionalnim i narodim interesima. To je politka u koju duboku verujem, ali koja nije lako provodljiva u ovim geopolitičkim uslovima, izjavio je predsednik Vlade Miloš Vučević gostujući u emisiji „Signali“ na RTV.
Marinika Tepić tokom sednice u Skupštini Srbije po ustaljenom običaju govorila je neistine uz besmislen narativ kojem ni njeni sledbenici nisu poverovali. Ali je ipak priznala bolnu istinu.
Gosti najnovijeg "Rata uživo" televizije Informer bili su analitičar profesor dr Miloš Laban i Ivan Ivanović iz SNP "Naši". Njih dvojica su komentarisali najnovija dešavanja na frontu u Ukrajini, ali i druge goruće geopolitičke teme.
Aleksandar Šešelj iz Srpske radikalne stranke i Dragan Stanojević iz pokreta "Mi, glas naroda" gostovali su u "Otvorenom studiju" Informer televizije. Povod za njihovo gostovanje bila je poseta turskog predsednika Redžepa Tajipa Erdogana Beogradu.
Gosti "Info dana" bili su potpredsednica Srpske radikalne stranke Vjerica Radeta i glavni urednik portala "K1 Info" Duško Vukajlović. Komentarisali su skandalozno ponašanje opozicije u Narodnoj Skupštini.
Zoranu Marijanoviću nastavljeno suđenje za ubistvo supruge Jelene Marijanović. Sudsko veće je pozvalo kao svedoka kumu, kao i Jeleninu tetku koja se nije pojavila u sudu. Kuma je svedočila da se sa Jelenom čula neposredno pre nego što je ubijena. Na ovu temu u "Info jutru" govorio je kriminolog Dobrivoje Radovanović. Uživo u program javili su se i Nenad Šipka iz Centra za forenzička istraživanja kao i advokat Nebojša Milosavljević.
Estradne ličnosti po novom zakonu više neće moći da reklamiraju kockarnice i kladionice. Vlada Srbije svojim merama pokušava na ovaj način da smanji mogućnost zavisnosti od ove vrste zabave. Zavisnost od kockanja vrlo je opasna, a smatra se da je svaki treći tinejdžer zavisi od kockanja, a najmlađi zavisnik ima samo 7 godina. Na ovu temu u "Info jutru" govorili su advokatica Slavka Babić i Olivera Sbutega Filipović iz Dnevne bolnice za patološko kockanje.
Potpredsenik Vlade i ministar unutrašnjih poslova Ivica Dačić izjavio je da su policijski službenici Uba zaustavili vozilo i izvršenim pregledom, kod suvozača pronašli providnu PVC kesu sa marihuanom.
Spremačicu iz Doboja skupo je koštala ljubav prema njenom šefu. Naime, ona je ostala bez više desetina hiljada maraka jer pokušala da "skine crnu magiju".
Dalibor Dragijević, brat Dejana Dragijevića, jednog od dvojice optuženih za ubistvo dvogodišnje Danke Ilić 26. marta u Banjskom Polju, nakon hapšenja je dao iskaz u Policijskoj upravi u Boru, a u tužilaštvu nije saslušan jer je preminuo tokom policijskog zadržavanja.
Fudbaleri Češke savladali su ekipu Albanije rezultatom 2:0, u okviru 3. kola B divizije Lige nacija. Ipak, rezultat će ostati u senci sukoba na tribinama, koji su režirali domaći navijači.
Borci 110. brigade Južne grupacije snaga, tokom oslobađanja naselja Želanoje u Donjeckoj Narodnoj Republici, uništili su jedinicu Oružanih snaga Ukrajine (VSU), koja je stigla na smenu u uporište koje su već zauzele ruske snage. Ukrajinski vojnici su ih greškom zamenili za svoje saborce, ispričao je vojnik sa pozivnim imenom „Faust“ u video-snimku koji je dostavilo Ministarstvo odbrane Rusije.
Visoki predstavnik EU za spoljne poslove i bezbednosnu politiku Žozep Borelj saopštio je danas da dodela Nobelove nagrade za mir japanskoj organizaciji Nihon Hidankjo, koja okuplja preživele iz Hirošime i Nagasakija na koje su bačene atomske bombe, služi kao podsetnik na veoma teške posledice povezane sa upotrebom nuklearnog oružja.
Sutra, 12. oktobra, beogradska publika imaće priliku da uživa u vrhunskom muzičkom događaju u organizaciji Skymusic-a – Royal Philharmonic Orchestra, Kraljevska filharmonija iz Londona, nastupiće u Sava Centru u okviru Classico festivala, a interesovanje za ovaj koncert je ogromno.
Šon Didi Kombs poznatiji kao Pi Didi juče se prvi put pojavio pred sudijom otkako je uhapšen zbog zelenašenja, seksualnog zlostavljanja i trgovine ljudima.
Skoro 20 posetilaca pozorišta u Štutgartu zahtevalo je medicinsku pomoć zbog teške mučnine nakon što su odgledali operu ''Sankta'', koja je uključivala izrađivanje pirsinga, nesimulirani seksualni odnos i veliku količinu lažne i prave krvi.
Festival drama i serija FEDIS završen je dodelom nagrada "Zlatna antena" na svečanosti u Domu omladine Beograda (DOB), gde je kao najbolja serija proglašena "Koža", dok je priznanje za životno delo uručeno glumcu Vojislavu Brajoviću.
Tokom zvanične posete predsednika Republike Turske Redžepa Tajipa Erdogana Republici Srbiji, ministarka nauke, tehnološkog razvoja i inovacija dr Jelena Begović održala je zajedno sa ministarkom privrede Adrijanom Mesarović bilateralni sastanak sa Mehmetom Fatihom Kadžirom, ministrom industrije i tehnologije Republike Turske.
Ministarka nauke, tehnološkog razvoja i inovacija dr Jelena Begović prisustvovala je u ambasadi Italije u Beogradu potpisivanju Memoranduma o razumevanju između BIO4 Kampusa i italijanskih Arexpo i Fondacije za inovacije i transfer tehnologije.
Švedska kraljevska akademija nauka doelila je danas ovogodišnju Nobelovu nagradu za hemiju ravnopravno Dejvidu Bejkeru "za računarski dizajn proteina" i Demisu Hasabisu i Džonu M. Džamperu "za predviđanje strukture proteina".
Evropska svemirska agencija (ESA) lansirala je u ponedeljak sondu iz svemirske luke Kejp Kanaveral na Floridi kao deo testa koji ima za cilj da pomogne u spasavanju Zemlje od potencijalnih udara asteroida.
Danas se u Ambasadi Italije u Beogradu nastavio projekat “BIO4 CAMPUS”, koji će, prema najavama nadležnih, Srbiji dati status prepoznatljivog bioekonomskog centra na području Evrope.
Ostavite komentar
Pravila komentarisanja:
Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.
Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.
Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.
Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.