Srpska vojska munjevito probila Solunski front! Zastava Srbije zavijorila se sve do Rijeke!
Podeli vest
Probojem Solunskog fronta 15. septembra 1918. godine, pre 106 godina, dogodio se preokret na frontovima Prvog svetskog rata, što će dovesti do poraza Centralnih sila, okončanja Svetskog rata, ali i oslobođenja svih srpskih teritorija.
Razbijanjem bugarsko-nemačkih snaga omogućen je proboj srpskih i savezničkih trupa na sever, što je rezultiralo kapitulacijom Bugarske, potom Austrougarske, da bi zatim i Nemačka zatražila primirje 11. novembra, što je zapravo značilo kapitulaciju u Prvom svetskom ratu.
Na današnji dan, 1880. godine, u Pljevljima, rođen je patrijarh srpski Varnava koji je, uz kralja Aleksandra Karađorđevića, verovatno najznačajnija ličnost srpskog 20. veka rođena na teritoriji današnje Crne Gore.
Sremsko polje Leget je bilo poprište bitke između srpske i austrougarske vojske, boja koji se septembra 1914. godine odigrao na teritoriji Monarhije, u Sremu, nakon što je Srbija pritisnuta zahtevima Rusije i Francuske odlučila da iscrpljenih snaga forsira reku Savu i žrtvuje se za viši cilj.
05.09.2024
07:15
Na Solunskom frontu, sa savezničke strane, nalazile su se srpske, francuske, britanske, delom grčke i italijanske trupe, do 1917. godine, odnosno revolucije u toj zemlji, i ruske. Najbrojniji su bili Francuzi. Na suprotnoj strani nalazile su se nemačke, bugarske i austrougarske trupe. Bugara je bilo najviše.
Od marta do polovine maja 1916. godine sa Krfa, gde se oporavljala posle golgote tokom povlačenja preko planinskih vrleti Albanije do Jadrana, u zimu 1916, prebačena je i srpska vojska, sa koliko se zna, 6.025 oficira i 124.190 vojnika.
U najširem obimu, Solunski front protezao se od Jadransko-jonske obale, nešto severnije od Valone, dužinom približno 600 kilometra preko reke Strume, čak do Dedeagača, danas Aleksandrupolis, na egejskoj obali.
Teške borbe na Solunskom frontu vođene su posebno na Kajmakčalanu, septembra 1916. što je okončano srpskom pobedom, 30. septembra, konačnim zauzimanjem vrhova planine, uz stravične žrtve, i oslobađanjem Bitolja novembra 1916.
Srpska Treća armija, usled velikih gubitaka, rasformirana je 28. marta 1917. godine i njenim ljudstvom su popunjene Prva i Druga armija.
Zapovednik savezničkih snaga na Solunskom frontu francuski general Franše d`Epere juna 1918. prilikom sastanka sa regentom Aleksandrom Karađorđevićem i srpskim generalima usaglasio je dalje poteze. Tada je dogovoreno da ofanziva započne 15. septembra na sektoru Dobro polje -Veternik - Kozjak, gde su se nalazili Srbi, kojima je određen težišni udar prilikom proboja. Prva i druga srpska armija, odnosno šest pešadijskih i jedna konjička divizija, ojačane sa dve francuske pešadijske divizije, bile su udarna snaga proboja.
Srpsku vojsku sačinjavale su dve armije, Prva pod komandom generala Petra Bojovića i Druga armija, kojom je zapovedao vojvoda Stepa Stepanović. Komandant Štaba bio je vojvoda Živojin Mišić.
Sve ukupno Srba je bilo do 140.000. Približno 25.000 bili su dobrovoljaci, Srbi sa prostora Austrougarske, prispeli što iz zarobljeništva, odnosno Rusije, što iz Amerike. Po onovremenim svedočenjima upravo dobrovoljci su bili najborbeniji element srpske vojske u završnom periodu Svetskog rata.
Uoči proboja, 14. septembra duž linije fronta započela je masivna artiljerijska priprema za ofanzivu, dejstvom oko 2.000 dalekometnih cevi. Vatra strahovite razorne moći trajala je do početka proboja 15. septembra u 5:30 časova.
Proboj je ostvaren od 15. do 17. septembra 1918. godine na frontu dveju bugarskih divizija. Prevashodni vojni cilj bilo je ovladavanje dolinom Vardara, ali je brzo napredovanje Srba, promenilo prvobitne ograničene ciljeve. Pošto je razbijena bugarska vojska bežala u rasulu vlada u Sofiji kapitulirala je 30. septembra1918. Srbi su prilikom oslobađanja otadžbine nastupali tako brzo da je francuska komanda apelovala na srpsku Vrhovnu komandu da uspori napredovanje.
Munjevit proboj Srba rezultirao je oslobađanjem Beograda već 1. novembra. Usledilo je dalje napredovanje srpske vojske, na sever s ciljem oslobođenja Vojvodine, kao i na zapad, sve do Karavanki, Rijeke, Prekmurja. Austrougarska je kapitulirala 4. novembra.
Za uspešno rukovođenje ofanzivom general Petar Bojović unapređen je u čin vojvode.
U pismu bugarskom monarhu Ferdinandu, nemački car Vilhelm II, jadao se da je sramno što je, po njegovim rečima, 60.000 Srba, odlučilo ishod rata.
Kao posledica Prvog svetskog rata, četiri velike stare imperije prestale su da postoje: Austrougarska, Turska, Rusija, Nemačka. Sa druge strane nastalo je više novih nacionalnih država, među njima i Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, odnosno Jugoslavija.
Srbija je u tom ratu ukupno izgubila, koliko se zna, 1.248.136 stanovnika, odnosno 28 odsto. U stvarnosti taj procenat je još veći kada se imaju u vidu državni okviri Srbije pre Balkanskih ratova, koji su, i po sastavu stanovništva, izneli "na svojim leđima" čitav taj rat, uz bitnu pomoć desetina hiljada Srba dobrovoljaca sa prostora negdašnje Austrougarske.
Pobede srpske vojske krunisane su odlukama Srba iz do tada neoslobođenih krajeva da se prisajedine Srbiji, tako se Vojvodina prisajedinila Srbiji 25. novembra 1918. godine, a Crna Gora 26. novembra.
Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće
registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.
Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni.
Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili
nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji,
etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.
Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne
predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.
Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.
Na današnji dan, 1880. godine, u Pljevljima, rođen je patrijarh srpski Varnava koji je, uz kralja Aleksandra Karađorđevića, verovatno najznačajnija ličnost srpskog 20. veka rođena na teritoriji današnje Crne Gore.
Ruska vojska je, kao odgovor na nedavni raketni napad Zapada na region Rostov, jutros udarila na kontrolni centar ukrajinske špijunske agencije SBU, saopštilo je rusko ministarstvo odbrane.
Predsednik Republike Srbije Aleksandar Vučić predstavio je program za mlade, tom prilikom osvrnuo se na napade predstavnika opozicije, Dragana Đilasa aktiviste iz SNS-a.
U svojoj kući u Kaluđerici ubijen je u sačekuši Nikola Stanković Pivce, koji je oduvek bio problematičan, a komšije pričaju da je sa njim uvek bilo problema, čak je i nedavno bačena bomba!
Košarkaši Anadolu Efesa savladali su ekipu Partizana rezulatatom - 86:77, u okviru 17. kola Evrolige. Jedan od glavnih aduta istanbulske ekipe za ovakav rasplet definitivno je bio albanski internacionalac Erdžan Osmani, koji je odigrao jednu od najboljih partija u svojoj karijeri.
Završen je prvi deo sezone u Evroligi, a navijači srpskih klubova Crvene zvezde i Partizana nisu u potpunosti zadovoljni učinjenim dosad. Crvena zvezda je na devetom mestu sa skorom od devet pobeda i osam poraza, dok je Partizan 14. na tabeli sa sedam trijumfa i deset neuspeha.
Košarkaši Crvene zvezde pobedili su sinoć u Beogradskoj areni Makabi sa 81:73 u 17. kolu Evrolige, a navijači su, uprkos tome, bili izuzetno besni zbog izdanja pojedinih košarkaša.
Košarkaši Partizana sinoć su poraženi u Istanbulu od Efesa sa 86:77 u utakmici 17. kola Evrolige, a navijačima Partizana taj poraz jako teško je pao, pa su na društvenim mrežama imali šta da poruče prvotimcima.
Utisci se još uvek nisu slegli! Kakav preokret, kakva pobeda! Plasman u nokaut fazu Lige konferencija i evropsko proleće ogromno su postignuće za naš klub. Ponosan sam na sve igrače. Svestan sam da nas protiv Jagjelonije čeka težak zadatak, ali verujemo u svoj tim i sigurni smo u prolaz dalje, poručuje predsednik fudbalskog kluba TSC, Janoš Žemberi (55), u razgovoru za Informer!
Slovački premijer Robert Fico optužio je ukrajinskog predsednika Volodimira Zelenskog da je pokušao da ga podmiti iznosom od 500 miliona evra da obaveže Bratislavu da podrži zahtev Kijeva za ulazak u NATO.
Na ruski grad Kazanj su tokom protekle noći izvedeni napadi bespilotnim letelicama, usled čega su izbili požari u stambenim objektima u okruzima Sovetski, Kirovski i Privolžski, objavila je kancelarija gradonačelnika na Telegramu. Na društvenim mrežama pojavili su se snimci trenutka kada ukrajinski dron pogađa ruski neboder visine 122 metra, što je dovelo do velike eksplozije i požara.
Učiteljica koju je u petak nožem ranio napadač u zagrebačkoj školi Prečko ima 31 ubodnu ranu i još diše pomoću aparata, ali je u stabilizovanom stanju, a troje dece povređene u napadu nožem takođe je stabilno, potvrdili su iz Kliničko-bolničkog centra Sveti Duh za hrvatski portal 24sata.
Kolumbijska poslanica Keti Huvinao uhvaćena je kako krišom povlači dim iz elektronske cigarete i to tokom skupštinskog zasedanja na kojem se raspravljalo o reformama zdravstvenog sistema.
Glumica Olivera Bacić Dragičević dobila je ulogu u obnovljenoj pozorišnoj predstavi "Mister Dolar" u režiji Vladimira Lazića u Pozorištu na Terazijama.
Pozorište na Terazijama će 23. decembra proslaviti svoj 75. rođendan, a tom prilikom će biti dodeljene zahvalnice za doprinos u radu ovog pozorišta, kao i godišnje nagrade.
Novogodišnji koncert Beogradske filharmonije biće u znaku najlepših simfonijskih finala koja će orkestar izvesti pod palicom Kristijana Šumana, u petak 27. decembra (Kolarac, 20č).
Duvanski dim, pored toga što steti pušačima, može podjednako, ako ne i gore, zdravstvene probleme da donese pasivnim nepušačima ali i kućnim ljubimcima.
Nekadašnja košarkašica Milica Dabović iznenadila je svoje pratioce na društvenim mrežama kada je podelila romantičnu fotografiju sa Milanom Cvetinovićem, kumom poznatog pevača Darka Lazića.
Ostavite komentar
Pravila komentarisanja:
Komentare objavljujemo prema vremenu njihovog pristizanja. Prednost u objavljivanju komentara imaće registrovani korisnici. Molimo Vas da ne pišete komentare velikim slovima, kao i da vodite računa o pravopisu.
Redakcija Informer.rs zadržava pravo izbora, brisanja komentara, ili modifikacije komentara koji će biti objavljeni. Prema Zakonu o informisanju zabranjeno je objavljivanje svih sadržaja koji podstiču diskriminaciju, mržnju ili nasilje protiv lica ili grupe lica zbog njihovog pripadanja ili nepripadanja određenoj rasi, veri, naciji, etničkoj grupi, polu ili zbog njihovog seksualnog opredeljenja.
Nećemo objavljivati komentare koji sadrže govor mržnje, psovke i uvrede. Sadržaj objavljenih komentara ne predstavlja stavove redakcije Informera ili portala Informer.rs, već isključivo stavove autora komentara.
Sugestije ili primedbe možete da šaljete na redakcija@informer.rs.